De feiten: Wereldwijde betaaldienstverleners bijeen in de RAI
Van 3 tot en met 5 juni zat de RAI tjokvol met betaaldienstverleners uit de hele wereld. Denk aan Amerikaanse giganten als Visa en Mastercard, die meer dan 60 procent van het Europese betaalkaartenverkeer voor hun rekening nemen. En aan Nederlandse bedrijven als ING en iDeal.
Daarnaast waren nog vele andere bedrijven aanwezig. Adyen, Microsoft, maar ook minder bekende spelers als LSEG, Misyon, Dosh, Silverflow. Wat ze doen, valt vaak moeilijk in een paar regels uit te leggen. De gemene deler van al die partijen is dat ze kleinere en grotere bijdragen leveren aan het Europese betalingsverkeer.
Zij zorgen ervoor dat burgers en bedrijven kunnen afrekenen. In de winkelstraat en online, in euro’s en dollars, of in bitcoins.
Eigen betaalsysteem voor Europa
Waar het de afgelopen dagen veel over ging in het Amsterdamse congrescentrum: gaat het Europa lukken om een eigen betaalsysteem op te zetten, zonder afhankelijk te zijn van Amerikaanse bedrijven.
De Amerikanen zijn heer en meester in het Europese betalingsverkeer. Zouden bedrijven als Visa en Mastercard morgen hun Europese diensten op de pauzestand zetten – bijvoorbeeld omdat de Amerikaanse president Donald Trump hun dat opdraagt – dan vallen Europese betalingen stil.
Wie zegt wat over Money20/20? Europa in het wereldbetalingsverkeer
Bron: DNB- De Nederlandsche Bank in haar jaarverslag 2024: ‘23 jaar na de komst van de chartale euro is er nog steeds geen Europese digitale betaaloplossing voor gebruik bij fysieke en online verkooppunten. Dit maakt dat niet-Europese betaalbedrijven tot nu toe een spil in onze betaalsystemen blijven.’
- ‘De wijziging in het Amerikaanse beleid verhoogt de noodzaak voor Europa om aan de slag te gaan,’ zegt Micky Tesfaye, Head of Content bij Money20/20, over het ontbreken van een Europees betaalsysteem.
- Martina Weimert, CEO van European Payments Initiative. ‘Landen als Nederland, Frankrijk en Duitsland hebben goede nationale betaalsystemen. Maar we hebben niets grensoverschrijdends voor het handelsverkeer. Daar zit onze zwakke plek. Handel is de ruggengraat van onze economie, daarom doet deze afhankelijkheid zoveel pijn.’
- ‘We zijn hier talk of the town.’ Op Money20/20 sprak EW met Daniel van Delft, CEO van Currence, het bedrijf achter iDeal. De komende jaren gaat iDeal op in het Europese betaalsysteem Wero, dat is gebaseerd op iDeal.
EW's visie: Eigen betalingssysteem is noodzakelijke voorwaarde
Door: Jeroen van Wensen, redacteur EconomieDe zwaktes in het Europese betaalverkeer komen sterk overeen met de zwaktes in de Europese defensie. Elk land heeft een leger, een aantal landen beschikt over een geavanceerde defensie-industrie, maar zonder de hulp van de Amerikanen kunnen al die legertjes de Europese Unie niet verdedigen.
Voor het betaalverkeer geldt iets vergelijkbaars. De meeste landen beschikken over een eigen betaalsysteem, waarmee bijvoorbeeld bij webwinkels direct kan worden afgerekend. Zo heeft Nederland iDeal en Spanje bijvoorbeeld Bizum.
Maar Bizum werkt niet voor Nederlanders en iDeal niet voor Spanjaarden. Voor grensoverschrijdend betalingsverkeer – een Nederlander koopt iets op een Spaanse website – moet een beroep worden gedaan op Amerikaanse bedrijven.
Hoeveel macht Visa en Mastercard echt hebben
Vaak zijn dat de giganten Visa en Mastercard. Die twee verzorgen ook meer dan 60 procent van de kaartbetalingen in de Europese Unie.
‘Hoewel deze bedrijven worden gereguleerd door EU-kaders, kan het beleid van buitenlandse regeringen nog steeds resulteren in controle over wat, hoe en aan wie Europese burgers en bedrijven kunnen betalen,’ waarschuwt De Nederlandsche Bank in haar laatste jaarverslag.
Waarom Europa een eigen betaalsysteem nodig heeft
Het betekent dat de Amerikanen uiteindelijk kunnen bepalen waar de betaalgegevens van de Europese burger worden opgeslagen, en in welke mate commerciële bedrijven die data mogen gebruiken.
Voert de Unie daarover striktere wetgeving in dan de Amerikanen lief is, dan kunnen betaalsystemen plat komen te liggen. De Europese economie zou er enorme schade door oplopen. Het toont de noodzaak aan van een eigen Europees betaalsysteem.
Verdere verdieping: Betalingssysteem Wero als Europees antwoord op Visa en Mastercard?
Nederlandse banken besloten twintig jaar geleden om iDeal op te tuigen. Dat systeem om online af te rekenen, werkt vlekkeloos. Toch verdwijnt iDeal stapsgewijs in de komende jaren. Ervoor in de plaats komt Wero. Wero draait al in Frankrijk, Duitsland en België. Nederland voegt zich straks in dat rijtje.
Waarom samenwerking zo moeilijk is
Het is niet niks voor een land om een eigen goed werkend systeem op te geven. Daniel van Delft, de CEO van Currence, het bedrijf achter iDeal, zei vorig jaar in een interview met EW:
‘Het ligt eerder voor de hand om in een eigen lokaal initiatief te geloven en dat uit te bouwen, dan de stoere stap te zetten om eerst een collectief van belangen bijeen te brengen, en dan vervolgens pas een oplossing neer te zetten. Elk land moet dan iets opgeven. Dat vergt een uitruil van belangen.’
Eenderde winst Mastercard en Visa komt uit Europa
Op Money20/20 sprak EW ook met Martina Weimert, de CEO van European Payment Initiative (EPI), de organisatie achter Wero. Zij wees op de barrières door versnipperde Europese regelgeving. ‘We hebben gemeenschappelijke Europese regels voor online betalingen, toch heeft elk land ook weer zijn eigen regels en wetten.’
Mastercard draaide in 2024 per maand wereldwijd zo’n 1 miljard euro nettowinst. Visa ongeveer het dubbele. Naar schatting eenderde van die winst wordt behaald in de Europese Unie. Weimert en Van Delft hopen dat financiële lek te dichten met het eigen Europese betaalsysteem.
Currence-CEO legt uit waarom het oer-Hollandse iDeal verdwijnt