Handel in medicijnen bloeit, bezorger UPS profiteert

21 september 2015Leestijd: 4 minuten
'Flip Franssen'

Het geneesmiddelengebruik groeit. Bezorger UPS profiteert ervan. Eind dit jaar opent het bedrijf een tweede distributiecentrum voor medicijnen in Roermond. ‘Healthcare is een van onze snelst groeiende takken.’

Uit de bak droogijs die in het health­care distributiecentrum van UPS in Roermond staat, stijgt nevel op. Het ijs is bijna doorzichtig. Op de tafel ernaast liggen dikke handschoenen. Droogijs, een vaste vorm van koolstofdioxide, heeft een temperatuur van -78 graden Celsius. De medewerkers kijken wel uit het ijs met hun blote handen aan te raken.

In het distributiecentrum is droogijs onmisbaar. Vrijwel alle medicijnen en medische tests die het bedrijf opslaat en
vervoert, moeten gekoeld zijn, soms op -20 graden, soms op wel -70 graden. Een medewerker van het distributiecentrum schept wat ijs in een pakje van piepschuim.

Er ligt een klein doosje medicijnen in. Het grootste deel van het pakje bestaat uit ijs. De man legt het op de lopende band en het pakje zoeft de lucht in, op weg naar de plek waar het de juiste etiketten krijgt. Eigenlijk is het niet de bedoeling om hier te spreken van een pakje. Overal hangen borden met de tekst: ‘It’s a patient, not a package.

Strikte regels

Het healthcare distributiecentrum in Roermond beslaat 20.000 vierkante meter, vier voetbalvelden. Op een gemiddelde dag staan er 35.000 pallets met daarop medicijnen, medische tests en hulpmiddelen, zoals naalden, maskers en pleisters. Eind dit jaar opent de Amerikaanse koeriersdienst UPS een tweede magazijn in Roermond van nog eens 28.000 vierkante meter.

Daarmee kan de koerier twee keer zoveel medicijnen opslaan en bezorgen. Het levert meer dan tweehonderd banen op.
‘Healthcare is een van onze snelst groeiende takken,’ zegt Rob de Roock (54), directeur Healthcare Contract Logistics van UPS. Hoeveel geld UPS verdient met de opslag en bezorging van medicijnen, wil De Roock niet zeggen. ‘Dat we onze opslagruimte in Roermond verdubbelen, geeft wel aan dat healthcare voor ons een groeimarkt is.’

De totale omzet van UPS bedroeg in 2014 ruim 58 miljard dollar, en 16 procent daarvan – ruim 9 miljard – komt uit onder meer de opslag en het vervoer van medicijnen.

Voor het opslaan en bezorgen gelden strikte regels. Bij de ingang van het distributiecentrum in Roermond hangt een computerscherm. Daarop is een grafiek te zien van de temperatuur en luchtvochtigheid in het pand. De twee lijnen zijn nagenoeg kaarsrecht. De Roock: ‘We moeten de fabrikant kunnen garanderen dat het hier 22 graden Celsius is en het temperatuurverschil niet meer dan 1 graad.’

Vloerverwarming moet ervoor zorgen dat de temperatuur in de hal constant blijft, ook als de buitendeuren opengaan. Dagelijks verlaten zo’n drieduizend pakjes het magazijn. De helft wordt de volgende dag nog bezorgd, de andere helft binnen drie tot vijf dagen.

De pillendoosjes, zuurstofmaskers en zwangerschapstesten die in het magazijn van UPS liggen, komen rechtstreeks van de fabrikant. UPS beheert hun voorraad. De fabrikant geeft door aan wie de koeriersdienst welke medicijnen moeten leveren.

UPS heeft in Roermond een eigen productieafdeling waar het medicijnen kan verpakken. De Roock: ‘Als we duizend pakjes paracetamol aan Frankrijk moeten leveren, zorgen wij voor een Franstalige verpakking.’

Patiënt

UPS bezorgt de geneesmiddelen bij groothandels zoals Mediq, en kleinere distributiecentra in Nederland en de rest van de wereld. Die bezorgen de pakjes vervolgens bij ziekenhuizen, apotheken, laboratoria en soms bij de patiënt. ‘In Engeland worden steeds meer medicijnen rechtstreeks aan de patiënt geleverd,’ zegt De Roock. Hier is dat nog niet het geval.

‘Dat heeft te maken met regelgeving. We zien wel dat er steeds meer vraag naar is. Het zal in de toekomst ook wel gaan gebeuren.’

UPS heeft wereldwijd 49 distributiecentra voor medicijnen. Het magazijn in Roermond is in 2009 geopend. Later kwam daar nog een magazijn in Venlo bij. De keuze is op Roermond en Venlo gevallen vanwege de nabijheid van de Duitse luchthaven Keulen. Alle pakjes die UPS per vliegtuig bezorgt, worden in Keulen ingeladen.

Omdat de distributiecentra dicht bij de luchthaven zitten, kan UPS de orders die het aan het eind van de dag krijgt toch de volgende dag bezorgen. ‘Daar komt bij dat in Duitsland veel fabrikanten zijn gevestigd, en dat het Nederlandse belastingstelsel gunstiger is dan het Duitse,’ zegt woordvoerder Carsten Helssen (50) van UPS Europa.

Het opslaan en bezorgen van medicijnen is lucratief. Helssen: ‘De vraag naar geneesmiddelen neemt toe. Dat komt onder meer door de vergrijzing.’ Cijfers van de Stichting Farmaceutische Kengetallen (SFK) wijzen uit dat het gebruik van medicijnen in 2014 met 3 procent toenam. Nederlanders gaven afgelopen jaar ruim 4 miljard euro uit aan geneesmiddelen.

Ook volgens SFK is vergrijzing een van de belangrijkste redenen voor de groei van het geneesmiddelengebruik. Die groei zet naar verwachting de komende jaren door.

Winterjas

In een hoek van het distributiecentrum hebben twee medewerkers zich stevig ingepakt. Ze dragen een dikke winterjas, muts en een sjaal die ze optrekken tot over hun neus. Dan stappen ze samen de vrieskist van 200 vierkante meter in. Het is er -22 graden. De mannen mogen maximaal 20 minuten in de bittere kou blijven en er niet alleen achterblijven. In de schappen liggen vooral medische tests.

De muren van het distributiecentrum zijn wit geschilderd en er schijnt een fel licht. Dat is niet toevallig. Idee is dat de farmaceuten zich thuisvoelen in het magazijn. Zo kunnen ze er hun pakjes – of nee, patiënten – met een gerust hart achterlaten.

Elsevier nummer 39, 26 september 2015

Medische tests in koelcel. Het is er -22 graden (foto: Flip Franssen)