Het vrijwel onbekende miljardenbedrijf verdient geld met activiteiten die allemaal no-nonsense zijn, en neemt nu ook diervoedersproducent Nutreco over. Wat doet SHV, met om en nabij 47.000 werknemers, allemaal?
Achterin het jaarverslag over 2013 maakt SHV duidelijk waar het voor staat. Onder het kopje ‘Bedrijfsfilosofie’ meldt de onderneming onder meer: ‘SHV is een familiebedrijf en wil dit ook blijven. Bij het zoeken naar markten die anderen laten liggen, houden wij ons niet bezig met wat mode is of met wat algemene trends zijn.
Vergeet nooit dat niets doen ook een beslissing is. Aandeelhouders verwachten geen opgeblazen kwartaal- of jaarresultaten, maar een blijvende winstgroei.’
Weinig sexy
In mei 2001 zei de inmiddels overleden Paul Fentener van Vlissingen – van de familie die SHV nog steeds domineert – het in Elsevier zo: ‘Het is weinig sexy, maar het geld moet je verdienen aan oude sokken. Dat heeft de SHV altijd uitstekend gedaan. Onze doelstelling is al die generaties door de jaren heen een mooi dividendinkomen te geven. Dan moet je niet in die activiteiten zitten die voortdurend in de krant staan.’
In die opzet slagen de Fenteners wonderwel. SHV – of de SHV, zoals de wat aristocratische familie pleegt te zeggen – is bij het grote publiek vrijwel onbekend. En het bedrijf heeft, naar het schijnt, nog nooit verlies gemaakt. Terwijl de Steenkolen Handels Vereeniging toch al sinds 1896 bestaat.
Over 2013 boekte SHV een omzet van 17,6 miljard euro, goed voor plaats 13 in Elseviers Top 500 van grootste ondernemingen. Het jaar ervoor zette het bedrijf nog 20 miljard om. Die daling is te wijten aan de verkoop, vorig jaar, van de Makro-groothandels in Thailand en aan koersdalingen van diverse valuta waarin het concern, actief in vijftig landen over de hele wereld, afrekent.
Maar dat is, geheel in lijn met de filosofie van SHV, geen issue: het concern gaat onverstoorbaar door. Door een enorme boekwinst op de verkoop van de Thaise activiteiten kwam de nettowinst vorig jaar uit op 3,6 miljard euro. Het operationele resultaat bedroeg in 2013 931 miljoen. Menig beursgenoteerd bedrijf tekent voor zulke prestaties.
Moderne fratsen
Het onderscheidende van SHV zit ‘m hierin: het doet vrij veel en dat in uiteenlopende sectoren. Frans van Houten, de CEO van Philips, kondigde onlangs aan dat concern te splitsen in twee aparte ondernemingen (Licht en Gezondheid), ook omdat het zo lastig zou zijn twee verschillende divisies te managen.
SHV heeft er geen last van. Het familiebedrijf doet niet aan moderne fratsen en heeft een ouderwetse diversificatiestrategie. Zo kan het ups en downs in verschillende sectoren compenseren, vertelde toenmalig directievoorzitter Patrick Kennedy in maart van dit jaar in Het Financieele Dagblad, tijdens een van zijn spaarzame interviews. ‘Je vergroot de kans op een stabiele winstontwikkeling.’
Een paar maanden later trad Kennedy af, na ruim dertig jaar trouwe SHV-dienst, om plaats te maken voor Stephan Nanninga. Een verzoek van Elsevierom een gesprek met Nanninga wordt door SHV afgewezen.
Die geslotenheid hoort er bij SHV bij. Annemiek Fentener van Vlissingen is president-commissaris van SHV en geldt, mede door andere commissariaten (onder meer bij Heineken en De Nederlandsche Bank), als een van de machtigste personen in het Nederlandse bedrijfsleven. Maar een interview heeft de topvrouw nog nooit gegeven.
Wat doet dat SHV, met om en nabij 47.000 werknemers, allemaal?
1. Allereerst is er SHV Energy. Die tak komt voort uit de oorsprong van het concern, de kolenhandel. Door de allengs teruglopende vraag naar steenkool stapte SHV geleidelijk over op olie en gas.
Tegenwoordig is het bedrijf vooral sterk in de distributie van en de handel in lpg – in Europa, Brazilië en Azië, waar SHV vorig jaar nog de Chinese lpg-activiteiten van het Britse olie- en gasconcern BP overnam. Dat lpg (verkocht onder merknamen als Calor, Primagaz en Liquigas) wordt gebruikt door industriële afnemers, in verwarmingsinstallaties en als autobrandstof. Op beperkte schaal is SHV Energy actief in biomassa en vloeibaar gas (LNG).
2. De tweede poot heet Dyas. Dat bedrijf houdt zich bezig met de exploratie, ontwikkeling en productie van olie en gas in de Noordzee, vooral in de territoriale wateren van Nederland en het Verenigd Koninkrijk.
3. Makro-groothandels vormen de derde activiteit. Daar is het bedrijf het meest bekend van, al was het maar omdat er in de jaren tachtig van de vorige eeuw op diverse vestigingen van Makro aanslagen werden gepleegd door terreurgroep RaRa vanwege SHV’s aanwezigheid in Zuid-Afrika.
SHV begon met groothandelsactiviteiten in 1968. Dertig jaar later werden de vestigingen in Europa verkocht aan het Duitse concern Metro. Na de verkoop van het Thaise bedrijf heeft SHV nu alleen nog in Zuid-Amerika Makro’s – eind 2013 had het er 161 winkels.
4. De vierde pijler onder SHV is Mammoet. Dat is een bedrijf dat gespecialiseerd is in het hijsen, transporteren en bergen van zwaar materieel als olieplatforms, stadiondaken en bruggen.
Begin deze eeuw maakte Mammoet school met de berging van de Russische atoomonderzeeër Koersk, die in de Barentszee was gezonken.
5. Industrieel dienstverlener ERIKS is de vijfde loot. Die onderneming levert onderdelen en technische en logistieke diensten aan bijvoorbeeld machine- en scheepsbouwers.
6. SHV is sinds 2000 ook eigenaar van NPM Capital. Die investeringsmaatschappij draagt geen omzet bij aan SHV, maar keert wel winsten uit. NPM past qua filosofie perfect bij SHV. Het is een investeerder met een lange adem die de bedrijven waarin hij belangen heeft, de kans en gelegenheid biedt om stabiel te groeien.
7. En de zevende pijler, ten slotte, onder het miljardenbedrijf is Nutreco, dat is gespecialiseerd in diervoeding en een beursgenoteerd bedrijf is. Maandag bleek dat SHV met goed gevolg een bod had uitgebracht op de diervoederproducent.
Ingelogde abonnees van EWmagazine kunnen reageren
Bij het plaatsen van een reactie geldt een aantal voorwaarden. Klik hier voor de voorwaarden.
Reacties die anoniem worden geplaatst of met een overduidelijke schuilnaam zullen door de moderator worden verwijderd, evenals reacties die niets met het onderwerp van het artikel te maken hebben. Dit geldt evenzeer voor racistische of antisemitische reacties. De moderator handelt in opdracht van de hoofdredacteur.