Gaat de Europese Unie in navolging van de Amerikaanse Inflation Reduction Act ook met honderden miljarden euro’s de vergroening van eigen bedrijven en producten stimuleren?
‘Koopt Nederlandsche waar, dan helpen wij elkaar!’ Met deze slogan wilde de Vereniging Nederlands Fabrikaat in de jaren dertig consumenten stimuleren producten van eigen bodem te kopen. Door de economische crisis weerden Engeland en Duitsland Nederlandse producten om zo de eigen producten te beschermen.
Bijna een eeuw later is zo’n oproep ondenkbaar in de – westerse – economieën, die zijn gebaseerd op vrijhandel. Maar de Amerikaanse president Joe Biden doet het wel. Niet met een slogan, maar met een grote zak dollars. Inflation Reduction Act (IRA) is de – misleidende – naam van een enorm stimuleringsprogramma voor vergroening van de Amerikaanse economie en om banen te creëren (zie ‘Wat doet de IRA’). Opmerkelijk: de steun gaat alleen naar bedrijven die voornamelijk op Amerikaanse bodem produceren.
Wat doet de IRA?
- Er komt per 1 januari 2023 een fonds van 369 miljard dollar (351 miljard euro) beschikbaar voor investeringen in veiligheid en klimaat en 64 miljard dollar (61 miljard euro) voor toegankelijker zorg, zoals goedkopere medicijnen.
- Het fonds wordt betaald uit onder meer een minimumbelasting (15 procent) voor bedrijven met meer dan 1 miljard dollar per jaar winst en betere belastinginning.
- Groene initiatieven worden gestimuleerd met 270 miljard dollar (257 miljard euro). Bijna de helft gaat naar investeringen in hernieuwbare energie en -opslag.
- 30 miljard dollar (29 miljard euro)gaat naar kernenergie en met 60 miljard dollar (57 miljard euro) worden door belastingvermindering particuliere investeringen in elektrische auto’s en energiezuinige huizen gestimuleerd.
- Alleen in Amerika geproduceerde elektrische auto’s (en andere groene producten) krijgen fiscaal voordeel of subsidie.
Fiscale voordelen voor elektrische auto’s gelden dus alleen voor Tesla’s en andere Amerikaanse merken, niet voor auto’s die in Europa of China zijn geproduceerd. Oneerlijk, vindt de Europese Unie. Daar krijgt een Tesla net zoveel belastingkorting als een elektrische BMW.
De EU beschuldigt Amerika van protectionisme
De Europeanen, vooral Duitsland en Frankrijk, zijn bang dat de Verenigde Staten met subsidies en hun veel goedkopere energie bedrijven naar hun land lokken. Tesla zette het plan om batterijcellen te maken in Duitsland al stil, omdat de Amerikaanse autobouwer aast op de belastingvoordelen in eigen land.
Lees meer over de dreigende handelsoorlog: Waarom Europa siddert voor een nieuwe Amerikaanse wet
Ook in het Nederlandse bedrijfsleven zijn de zorgen over IRA groot, zeker in combinatie met de hoge energieprijzen. Betrokkenen hebben het over ‘waanzinnige subsidies’ voor bedrijven als ze in Amerika kiezen voor duurzaam.
De EU beschuldigt Amerika van protectionisme en het overtreden van de regels van Wereldhandelsorganisatie WTO. Maar een procedure aanspannen bij de WTO wordt als zinloos gezien, omdat het jaren duurt voordat er een uitspraak is.
Laden…
Word abonnee en lees direct verder
Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.
Bent u al abonnee en hebt u al een account? log dan hier in
Verder lezen?
U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.
Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?