De grootste techbedrijven ter wereld zaten woensdag in het beklaagdenbankje. Amazon, Apple, Facebook en Google moesten zich tegenover het Amerikaanse Congres onder ede verantwoorden over vermeend machtsmisbruik en het schaden van consumentenbelangen. Het was de eerste keer dat de bazen van de vier techgiganten moesten getuigen in het parlement.
Naar het verhoor van de vier CEO’s werd met hoge verwachtingen uitgekeken. Zowel linkse Democraten als rechtse Republikeinen hadden de nodige kritiek op en vragen voor de vier bedrijven, die gezamenlijk een beurswaarde vertegenwoordigen van omgerekend ruim 4 biljoen euro.
Lees ook: Techreuzen brengen de vrije markt in gevaarRepublikeinen hadden vooral aandacht voor de anticonservatieve tendenzen bij Facebook en Google. Bijdragen van Republikeinen zouden door de bedrijven niet op dezelfde manier worden verspreid als die van progressieve Amerikanen. De Democraten op hun beurt signaleren dat de techbedrijven de verspreiding van misinformatie niet aanpakken en monopolies vormen.
Deel van groter onderzoek
Leden van het Amerikaanse Huis van Afgevaardigden deden voorafgaand aan de hoorzitting al een jaar onderzoek naar de techreuzen. Vijftien Congresleden uit de commissie die toeziet op eerlijke concurrentie tussen bedrijven, verhoorden Jeff Bezos (Amazon), Tim Cook (Apple), Mark Zuckerberg (Facebook) en Sundar Pichai (Google) via een videoverbinding.
In de gesprekken probeerden de CEO’s de commissieleden ervan te overtuigen dat zij geen misbruik maken van de belangrijke positie die de bedrijven innemen in de digitale economie. Zo zei Facebook-oprichter Mark Zuckerberg dat zijn bedrijf Amerikaanse waarden vertegenwoordigt door iedereen een stem te geven.
Zorg over monopolie
Zuckerberg ontkende concurrenten als WhatsApp en Instagram te hebben gekocht om potentiële concurrentie tijdig de kop in te drukken. Dat zou tegen de Amerikaanse wetgeving ingaan. Dankzij die overnames zijn de grootste westerse sociale media in handen van Facebook.
Ook Tim Cook van Apple en Jeff Bezos van Amazon kregen veel vragen over de monopoliepositie van hun bedrijven. Cook moest onder meer de keuze van Apple verdedigen om 30 procent van de inkomsten van app-makers af te romen. De app-makers kunnen hun applicaties voor de iPhone en iPad enkel onder die voorwaarden in de App Store aanbieden.
Cook noemde het percentage laag. Apple wilde aanvankelijk 40 procent vragen van de app-bouwers. Cook benadrukte ook dat Apple aan 84 procent van de miljoenen apps in de app-winkel, niets verdient.
Amazon, de Amerikaanse grote broer van het Nederlandse Bol.com, is de digitale webwinkel van Jeff Bezos, de rijkste man ter wereld. Amazon begon als digitale boekwinkel, maar verkoopt nu zelf tal van producten. Het groeide daarnaast uit tot een platform voor winkeliers om hun spullen te verkopen. Bezos ontkende dat Amazon de eigen producten op het platform voorrang geeft, ten nadele van de winkeliers die Amazon als marktplaats gebruiken.
De vragen aan Googles Sundar Pichai richtten zich vooral op de algoritmes die het techbedrijf gebruikt. Republikeinen wilden weten of conservatieve geluiden minder makkelijk komen bovendrijven in de zoekmachine en op het videoplatform YouTube.
Amerika heeft traditie in het breken van monopolies
De ondervraging, die vijf uur duurde, verliep geregeld in een vijandige sfeer. De visie van Amerikaanse politici op de voormalige pronkjuwelen van de Amerikaanse economie, is veranderd. Lange tijd konden de bedrijven geen kwaad doen en waren ze een toonbeeld van Amerika’s economische macht en innovatieve kracht.
Woensdag zei Democraat David Cicilline, voorzitter van de commissie, dat de bedrijven de digitale economie verzieken en innovatieprikkels wegnemen door veelbelovende concurrenten direct op te kopen. Cicillines onderzoek, waarvan de verhoren een onderdeel vormen, moet uitmonden in een advies aan de Amerikaanse regering over strengere regulering van de bedrijven.
Cicillines partijgenoot Elizabeth Warren is fervent voorstander van het opbreken van de bedrijven. Amerika heeft een lange traditie in de aanpak van bedrijven die een monopoliepositie innemen. Begin vorige eeuw werden spoorwegmaatschappijen en olieproducenten in stukken geknipt. President Donald Trump liet op Twitter al weten bereid te zijn tot actie, als het Congres niets doet.
If Congress doesn’t bring fairness to Big Tech, which they should have done years ago, I will do it myself with Executive Orders. In Washington, it has been ALL TALK and NO ACTION for years, and the people of our Country are sick and tired of it!
— Donald J. Trump (@realDonaldTrump) July 29, 2020
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Europese Commissie al langer kritisch
De houding van de Amerikaanse politiek jegens de grote techbedrijven lijkt op die van de Europese Commissie. De Commissie kijkt al langer zeer kritisch naar de macht van de techreuzen. Vorige maand werden twee nieuwe onderzoeken naar Apple aangekondigd.
Eerder werd Facebook al beboet in Europa. Vorig jaar kreeg Google van de Europese Commissie een boete van 1,5 miljard euro wegens machtsmisbruik bij de verkoop van digitale advertenties. Ook het Amerikaanse ministerie van Justitie doet nu onderzoek naar de praktijken van Google.