Door de lage olieprijs kampt Saudi-Arabië niet alleen met een flink begrotingstekort: het toont ook de gebreken van de Saudische economie aan. Het conservatieve koninkrijk nam daarom een eerder onmogelijk geachte stap: het vroeg op de internationale kapitaalmarkten om hulp.
Het zat er al even aan te komen, maar woensdag maakte Saudi-Arabië bekend een gigantisch geldbedrag te hebben opgehaald met de uitgifte van staatsobligaties: 17,5 miljard dollar.
Buitenlandse banken en investeerders waren zeer enthousiast, want het verwachte rendement (3,44 procent bij een looptijd van 10 jaar) ligt hoger dan bij vergelijkbare Amerikaanse staatsleningen. Volgens FD overwoog het Nederlandse pensioenfonds APG om ook te investeren, al is het onduidelijk of dat uiteindelijk echt gebeurd is. De mensenrechtensituatie in het land was in elk geval geen obstakel.
Veel minder inkomsten
Het is voor het eerst in de geschiedenis dat het olierijk schuldpapier uitgeeft in dollars. Daarmee maakt het land een grote draai: Saudi-Arabië opent zijn deuren voor het Westen. De noodzaak is dan ook groot, vooral vanwege de aanhoudend lage olieprijs (rond de 50 dollar). De export van olie draagt voor bijna de helft bij aan het bruto nationaal product van Saudi-Arabië.
Nu die inkomsten wegvallen, is het begrotingstekort in een jaar tijd bijna verdubbeld tot 66,4 miljard euro. De staat kent een grote publieke sector en pompte al enorme bedragen aan reserves in de economie.
Olie in Saudi-Arabië– 80 procent van de staatsinkomsten
– Bijna de helft van het bnp
– Vrijwel de gehele exportwaarde
Meer dan olie alleen
Het uitgeven van staatsobligaties vormt een onderdeel van het plan van Prins Mohammed bin Salman om het land een nieuw financieel tijdperk in te leiden. Het doel is om in 2030 veel minder afhankelijk te zijn van olie. Er moeten miljoenen banen komen buiten de oliesector, zodat Saudi-Arabië inkomsten kan genereren uit alternatieve bronnen.
Het regime is al overgegaan tot een reeks forse bezuinigingen. Afgelopen september werden de salarissen van ministers verlaagd, en werden allerlei subsidies ingetrokken. Ook hoopt het regime het nationale oliebedrijf Saudi Aramco te kunnen privatiseren.
Zaken doen in het Saudi-Arabië: ‘Ik zag het als een moeilijk, gesloten land’
Naar verwachting zal Saudi-Arabië in de komende maanden om nog veel meer geld vragen op buitenlandse kapitaalmarkten. Die Welt voorspelt dat het geleende bedrag kan oplopen tot zo’n 100 miljard dollar.