Alleen een vijand kan de Amerikaanse politiek laten samenwerken

12 juni 2021Leestijd: 3 minuten
Joe Biden spreekt de leiders van Democraten en Republikeinen uit het Congres. Foto: ANP

Joe Biden werd gekozen als president die de eenheid in de Verenigde Staten wilde herstellen. Zelfs met politieke tegenstanders zou hij weer samenwerken. Toch lukt dat nog niet. De opkomst van China als vijand kan Biden helpen, schrijft Victor Pak.

Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.

In Washington D.C. galmt het woord bipartisanship geregeld door de gangen van het Capitool. Politici pronken maar wat graag met hun hunkering naar samenwerking met politici van een andere partij. Daar staat het woord voor: samenwerking tussen Democraten en Republikeinen.

Plannen sneuvelen door gebrek aan samenwerking

Joe Biden voerde campagne als de Democratische Senator die geregeld met Republikeinen aan de overkant van het gangpad kon samenwerken. Alleen als president slaagt hij daar nog niet in. Zijn coronasteunpakket werd door geen enkele Republikein gesteund, onderhandelingen over Bidens infrastructuurwet verlopen uiterst moeizaam en initiatieven voor strengere wapenwetgeving en kiesrechthervorming zijn kansloos.

Niet alleen Biden worstelt hiermee, ook Trump, Obama en de jongere Bush zagen genoeg plannen mislukken door een gebrek aan samenwerking. Vooral de Senaat vormt een obstakel. Met elke wet, behalve begrotingswetten, moeten zestig van de honderd Senatoren instemmen.

Samenwerking niet kansloos

Mitch McConnell, aanvoerder van de Republikeinen in de Senaat verklaarde samenwerking recent dood. ‘De tijd van samenwerking is voorbij,’ sprak hij gedecideerd om de schuld direct aan Chuck Schumer te geven. Schumer, de Democratische aanvoerder in de Senaat, wil alleen maar Democratische voorstellen in stemming brengen, klaagde McConnell. Volgens Schumer maken de Republikeinen zich juist schuldig aan obstructie en het creëren van patstellingen.

Toch is samenwerking tussen de twee partijen niet kansloos. Onlangs stemde de Senaat, met 68 stemmen voor en 32 stemmen tegen, in met een groot investeringsplan. De wet zorgt voor een investering van ruim 200 miljard euro in onderzoek en ontwikkeling van Amerikaanse techniek. Het gaat om zeldzame technieken die de economie van de toekomst moeten versterken, zoals de productie van computerchips, 5G-technologie, kunstmatige intelligentie en synthetische biologie.

Angst voor China verenigt Democraten en Republikeinen

De Republikeinen en Democraten werden niet bijeengebracht door president Joe Biden, maar door hun gezamenlijke angst voor China. Dat land investeert al jaren structureel meer geld in die technieken. Het land streeft naar een grote mate van zelfvoorziening, terwijl Amerika achterloopt.

De Amerikanen hebben niet eens alle kennis in huis om zelf een 5G-netwerk te bouwen. De investeringen in dat soort technologieën bleven te lang achter. De concurrentiestrijd met China kan dat veranderen. De Senatoren zien in dat China de Amerikaanse hegemonie bedreigt.

Politieke eenheid ontstaat in de Verenigde Staten altijd makkelijker met een vijand in het vizier. Deelname aan de Tweede Wereldoorlog volgde pas na de aanval op Pearl Harbor door Japan. En pas toen de Sovjet-Unie eerder in de ruimte was dan de Verenigde Staten, kwam er steun voor het Amerikaanse ruimteprogramma. Ook nu blijkt dat de strijd tegen een concurrent de Amerikaanse politiek in beweging zet.