Ruim twee weken is Joe Biden nu president en hij zit niet stil. Tientallen presidentiële decreten ondertekende Biden en hij begon met de voorbereiding voor een gigantisch economisch steunpakket. Toch moet Biden oppassen: vergevingsgezind is de Amerikaanse kiezer niet meer voor beginnende presidenten, schrijft Victor Pak.
Victor Pak (1995) is redacteur bij EW. Wekelijks op zaterdag blogt hij over wat er speelt in de Amerikaanse politiek.
Liefst 28 presidentiële decreten ondertekende Biden in zijn eerste twee weken als president. Trump tekende er in die tijd twaalf, Obama zestien, en George W. Bush zeven. Met veel decreten draait Biden besluiten van Donald Trump terug: Amerika keert bijvoorbeeld terug naar het Klimaatakkoord van Parijs. Er is ook laaghangend fruit: de invoering van een mondkapjesplicht in overheidsgebouwen en tijdens reizen.
‘Amerika doet weer mee’
Biden hoopt dat de stortvloed aan besluiten de toon zet voor zijn presidentschap. Hij is erop gebrand een president te worden die impact heeft op Amerika en de wereld. Bij zijn eerste bezoek als president aan het ministerie van Buitenlandse Zaken zei hij: ‘Amerika is terug, we doen weer mee en gaan de pandemie bevechten, klimaatopwarming aanpakken en bovenal opkomen voor mensenrechten en democratie.’
Klinkt goed voor de wereld, maar Bidens kiezers wonen in Amerika en daar ligt veel werk op hem te wachten. Allereerst de bestrijding van het coronavirus en het aanzwengelen van de kwakkelende economie.
Het dodental door het virus blijft voorlopig oplopen. Er zijn inmiddels ruim 455.000 doden. Een lichtpuntje is dat de Verenigde Staten relatief vlot vaccineren, sneller dan de Europese Unie, laat staan Nederland.
Economie blijft zorgenkindje
Maar het economisch herstel komt zeer traag opgang. Afgelopen vrijdag bleek dat de banengroei in januari zeer zwak was. Slechts 49.000 banen kwamen erbij, de werkloosheid staat op een flinke 6,3 procent. Van de 22 miljoen banen die vorig voorjaar verdwenen, is iets meer dan de helft weer terug.
Biden wil dus grof geschut inzetten om de economie een boost te geven. Liefst 1.900 miljard dollar moet in de economie worden geïnvesteerd. Een deel daarvan gaat naar staten en naar coronabestrijding, maar het belangrijkste element in de COVID-19 relief bill moeten de cheques van 1.400 dollar zijn die iedere Amerikaanse belastingbetaler ontvangt.
Republikeinen vinden het veel te veel geld. Vlak voor Bidens presidentschap werden al cheques van 600 dollar verstuurd, maar Democraten vonden dat te weinig en zien nu hun kans. Biden zegt dat het tijd is to go big, een klein stimuleringspakket zou volgens hem het vertrouwen in de economie alleen maar schaden. Gematigde Republikeinen die een compromis wilden, werden na één gesprek terzijde geschoven.
Meningen staan al in steen
Daarmee kan Biden een misser begaan, ook al zien veel Amerikanen de cheques graag komen. Net als veel van zijn eerste decreten en plannen zijn die gematigd populair. Toch moet Biden oppassen: hij heeft geen hoge approval rating zoals andere beginnende presidenten: 57 procent van de Amerikanen vindt dat Biden het goed doet, 37 procent keurt zijn werk af, volgens Gallup.
Voor beginnende presidenten is dat geen topscore. Het ligt 3 procent onder het historisch gemiddelde. Zijn voorganger Trump deed het nog slechter, met 45 procent goedkeuring en 45 procent afkeuring, maar diens voorganger Barack Obama deed het weer aanzienlijk beter: hij kreeg 68 procent goedkeuring en 12 procent afkeuring.
After just over 2 weeks on the job, President Biden’s job approval rating is 57%, according to Gallup https://t.co/FTJGLdiJTf pic.twitter.com/W7XjTPiMj1
— Eric Crawford (@ericcrawford) February 4, 2021
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Vooral de nu al hoge mate van afkeuring voor Bidens presidentschap valt op. Net als bij Trump is de weerstand tegen zijn presidentschap aanzienlijk. Toen kwam dat door de Democratische kiezers die niks zagen in Trump, nu is dat andersom en vinden Republikeinse kiezers al na twee weken dat Biden z’n werk niet goed doet.
Met meningen die soms in steen zijn gebeiteld, kan Biden maar beter de middenweg zoeken, en dus samenwerken met Republikeinen. Juist door vele miljarden uit te geven aan de economie, die iedereen ongeacht partijkleur, weer wil laten draaien, dreigt hij een kans te missen om verbroederend op te treden. Dat kan hem later in zijn presidentschap duur komen te staan.