Als je toch moet liegen, doe het dan goed

Onze vriendin K. zou voor een speciale gelegenheid vanuit haar verre woonplaats, op een ander continent, naar Nederland komen, en daar hadden we ons allemaal op verheugd. Alleen: ze kwam niet. Het vliegtuig ging niet, en bovendien was ze nog ziek ook.

Twee excuses, dacht ik, dat is samen één leugen. Ik herinnerde me meteen de onnozele smoesjes die we vroeger verzonnen als we weer eens te laat op school kwamen. De brug stond open, mijn band was lek, ik was mijn schooltas vergeten. Wij dachten: stapelen maar met die leugens, dat wordt steeds geloofwaardiger! Maar juist het tegendeel is waar.

Liegen om straf te ontlopen

Liegen is een boeiend fenomeen. Niemand wordt leugenachtig geboren, het is aangeleerd gedrag dat zich pas zo rond het zesde levensjaar begint te manifesteren. Ik deed laatst de test bij een driejarige uit mijn nabije kring. Ik gaf haar, tegen moeders regels in, een koekje en zei nog eens extra dat ze daar niets over mocht ­zeggen. Ze had het koekje nog niet te pakken, of ze rende opgetogen naar haar moeder. ‘Kijk, mama!’ Die liegt nog niet, maar over een paar jaar wel. Liegen heeft ­allerlei goede redenen, vooral dat je straf wilt ontlopen. Naarmate je ouder wordt, word je er steeds bedrevener in, ook al leer je van jongs af aan dat het niet mag. Kijk maar naar Pinokkio en zijn neus die groeit bij elke leugen.