Ingezonden opinie: Voorkom dat Europese bedrijven vertrekken door Inflation Reduction Act

15 december 2022Leestijd: 4 minuten
EU Commissievoorzitter Ursula von der Leyen met president Joe Biden. Foto: ANP

We moeten echt voorkomen dat er door president Bidens Inflation Reduction Act bedrijven uit Europa overzees vertrekken naar Amerika en dat we waardevolle investeringen in de nieuwste technologieën voor de energietransitie verliezen, waarschuwt VVD-Europarlementariër Catharina Rinzema in een ingezonden opinie.

De Inflation Reduction Act moet Bidens historische New Deal worden: een klimaatplan met 330 miljard euro aan subsidies voor de ontwikkeling van duurzame technologieën waar zijn presidentstermijn later aan herinnerd moet worden.

Catharina Rinzema (1985) is Europarlementariër voor de VVD.
Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van EW.

Helaas kan deze Amerikaanse staatssteun, in combinatie met de hoge energieprijzen door de oorlog in Oekraïne, leiden tot het vertrek van Europese bedrijven naar de Verenigde Staten. Onacceptabel voor Europa. Europa wil de strategische partnerschap juist versterken. We moeten elkaar niet verzwakken, zeker niet in tijden van oorlog.

Toch heerst er in Washington vooral onbegrip voor onze reactie, merkte ik onlangs tijdens mijn bezoek aan het Amerikaanse Congres. Daarom pleit ik nu voor een dialoog én een sterke Europese reactie.

We moeten voorkomen dat er bedrijven uit Europa vertrekken

De Verenigde Staten zullen enorme subsidies verstrekken, die gepaard gaan met belastingvoordelen en buy american-regels. Bijvoorbeeld bij elektrische auto’s. Als Amerikaanse consumenten een belastingvoordeel krijgen voor elektrische auto’s die in de Verenigde Staten zijn geproduceerd en bedrijven een belastingvoordeel krijgen als de batterij van Amerikaanse makelij is, dan stapelen de voordelen zich op. Voor Europese consumenten zal het dan ook goedkoper zijn om Amerikaanse producten te kopen. Dit zal ervoor zorgen dat het veel aantrekkelijker wordt om in de Verenigde Staten producten te maken en om daar te investeren in de ontwikkeling van de nieuwste technologieën.

Dit zal Europese productie raken. In Europa kampen we juist met hoge energieprijzen, inflatie en een energietransitie die gaande is. We moeten voorkomen dat er bedrijven uit Europa vertrekken en dat we waardevolle investeringen in de nieuwste technologieën voor de energietransitie verliezen.

Europese leiders hebben hun zorgen geuit in Washington

Daarom moeten we samen het probleem van klimaatverandering aanpakken. Maar we moeten ook samen als like minded partners optrekken tegen autoritaire landen als Rusland en China. En juist daarom hebben we onlangs de Trade & Tech Council opgericht.

Niet de Verenigde Staten maar Europa vangt de grootste klappen van de oorlog in Oekraïne. Dan is het niet de bedoeling dat Amerika daar ook nog eens van gaat profiteren door ons ‘een extra klap uit te delen’. Dat is slecht voor de strijd tegen klimaatverandering en onze geopolitieke positie in de wereld.

Europese leiders hebben hun zorgen geuit in Washington. Ook ik heb mijn zorgen kenbaar gemaakt bij mijn collega’s in het Congres. De kans dat er grote aanpassingen in de ‘IRA’ komen, ondanks enkele politieke toezeggingen, acht ik helaas klein. Dit pakket blijft het stokpaardje van de Amerikaanse president Joe Biden en is met veel moeite tot stand gekomen.

Belangrijk om in gesprek te blijven met Amerikanen

Meer dan de helft van de Inflation Reduction Act leidt mogelijk tot discriminatie. Aanvechten bij de Wereldhandelsorganisatie kan, maar heeft op korte termijn weinig nut, onder meer omdat de procedures te lang duren en de Verenigde Staten de Wereldhandelsorganisatie op dit gebied gedeeltelijk blokkeren.

In de eerste plaats moeten we met de Amerikanen in gesprek blijven. Zij moeten begrijpen dat een sterk Europa ook in hun belang is. Voor onze gezamenlijke veiligheid, economie en verduurzaming.

Tegelijk moeten wij als Europeanen onze tanden laten zien. We moeten beter ons best doen om handelsverdragen en strategische partnerschappen te sluiten met landen wereldwijd, bijvoorbeeld als het gaat om kritieke grondstoffen. Kijk naar het vernieuwde akkoord met Chili, een land dat rijk is in lithium, wat wij nodig hebben voor batterijen.

Het belang van een sterke Europese interne markt

Maar we moeten ook naar onszelf kijken. Wat zijn onze strategische sectoren waarin we willen investeren, zoals halfgeleiders en duurzame energie? Een subsidieoorlog door middel van een soortgelijk fonds is niet de oplossing. Wel moeten we gericht kijken waar we onze sectoren kunnen versterken, zoals we nu doen met de EU Chips Act waarmee VVD-collega Bart Groothuis en ik bezig zijn.

Daarnaast is het echt tijd dat we het ondermersklimaat in Europa centraal zetten. De Verenigde Staten en China hebben een uniforme markt. Daarmee moeten wij zien te concurreren. Laten we naar onszelf kijken en vooruitgang boeken met het verwezenlijken van onze eigen interne markt, vooral door de administratieve lasten van onze bedrijven te beperken. Een sterke Europese interne markt zal onze concurrentiepositie op internationaal niveau nadrukkelijk verbeteren. Alles moet sneller, beter en eenvoudiger. En dat kan!