Mogelijk nieuw premierschap Netanyahu kan uitmonden in oorlog met Iran

16 november 2022Leestijd: 2 minuten
Benjamin Netanyahu arriveert in de Knesset, het Israëlische parlement, Foto: ANP/AP Photo/Tsafrir Abayov)

Benjamin Netanyahu wordt wellicht opnieuw premier in Israël. Hij zal prioriteit geven aan een kwestie die hem nooit heeft losgelaten: het stoppen van het kernwapenprogramma van Iran. Na het lezen van zijn memoires, vreest Jonathan Holslag dat dit weleens kan leiden tot een nieuwe oorlog.

Het messianisme waarmee Netanyahu zijn strijd tegen ‘het gruwelijke regime’ van Teheran opvoert, deed me denken aan de standvastigheid waarmee Vladimir Poetin zijn verhaal tegenover Oekraïne en het Westen neerzette. Netanyahu noemt dit zijn levensmissie en benadrukt dat Israël nooit veilig zal zijn als Iran kernwapens bouwt. Hij fulmineert tegen het zwakke Westen dat zich om de tuin liet leiden. Tezelfdertijd is hij er ook van overtuigd dat het Iraanse regime verzwakt is.

Jonathan Holslag (1981) schrijft elke woensdag een blog over internationale ontwikkelingen voor ewmagazine.nl. Hij is als politicoloog verbonden aan de Vrije Universiteit Brussel. Holslag schreef diverse boeken, in het bijzonder over Azië en de opkomst van China en de gevolgen daarvan voor Europa.

Netanyahu verwacht geen tegensputteraars

Weerstand zal Netanyahu niet ondervinden. Zijn nieuwe regering zal worden bemand door gelijkgezinde partijen. De wet staat de premier toe in extreme omstandigheden de oorlog te verklaren. Israël vormde door middel van de Abraham-akkoorden samen met andere Golfstaten, zoals Saudi-Arabië, al een informeel front tegen Iran.

De Verenigde Staten zouden kunnen tegensputteren, maar Netanyahu kijkt neer op de Democraten. Hij laakt bijvoorbeeld de eerdere weigering van Barack Obama om Iran aan te vallen en gelooft niet in de aanpak van Washington. Hij lijkt te veronderstellen dat de Amerikaanse bevolking wél de kant van Israël zal kiezen als het tot een oorlog komt.

Recente ontwikkelingen in Iran sterken zijn plannen voor aanval

Israël heeft de voorbije jaren 1 miljard euro extra uitgetrokken om het leger voor te bereiden op een aanval. De luchtmacht ontwikkelde brandstoftanks voor zijn F-35’s om lange vluchten uit te voeren en een bom die in het wapenruim kan worden vervoerd. De voorbije maanden oefenden F-35’s diepe aanvallen en opereerden herhaaldelijk nabij de grens met Iran.

Israël is niet aan zijn meesterproef toe. In 1981 vernietigde het al een installatie in Irak, in 2007 in Syrië. Toch is een aanval tegen Iran riskant. Nucleaire installaties als Fordo zijn verspreid en zitten diep onder de grond. Een recente wet schrijft het Witte Huis voor zwaardere bunker busters te leveren, maar ook zonder die GBU-72 heeft Israël een aanzienlijk arsenaal met ruim vijftig GBU-28-bommen, reeds ingezet in Gaza, en de Rocks.

De oorlogstrom roffelt in Beit Aghion. De onrust in Iran en de snelle vooruitgang van het kernwapenprogramma sterken Netanyahu in zijn plannen voor een aanval. Maar de risico’s zijn aanzienlijk. Een oorlog kan de interne positie van het regime opnieuw versterken. Iran zal alles in de strijd werpen in een regio waarvan Europa voor zijn energie nu meer dan ooit afhankelijk is.