De Oekraïense autoriteiten hadden drie grote belangen bij het openhouden van het luchtruim voor de burgerluchtvaart boven Oost-Oekraïne. Eén daarvan was een militair belang: passagiersvliegtuigen vormden een menselijk schild.
Niemand in de Oekraïense hoofdstad zal het willen toegeven en misschien was het expliciet niet zo bedoeld, maar feitelijk gebruikte Kiev de internationale vluchten als ‘menselijk schild’ voor militaire activiteiten.
Veilig gebied
Toen vlucht MH17 afgelopen donderdag ter aarde stortte, vloog het volgens ICAO-richtlijnen in veilig gebied. Oekraïne had op 14 juli het luchtruim boven Donetsk wel gesloten, maar dan alleen tot een hoogte van 32.000 voet (9.753 meter).
Achteraf gezien een vreemde arbitraire scheidslijn aangezien luchtdoelraketten tot wel 24 kilometer hoogte kunnen komen. Maar de regering in Kiev had minstens drie redenen om het luchtruim zo lang mogelijk open te houden voor de burgerluchtvaart.
Geld, politiek en tactiek
In de eerste plaats gaat het om geld. Elk passerend vliegtuig betaalt een tarief van een paar duizend euro voor de luchtverkeersleiding.
Dan is er een geopolitieke reden. Door het luchtruim boven Donetsk uit handen te geven, bevestigt Kiev dat het ook geen controle meer heeft over het gebied eronder. Dat is eerder al met de Krim gebeurd.
Menselijk schild
De derde reden is van militaire aard. Als er geen passagiersvliegtuigen meer in een gebied vliegen, weten de rebellen dat alles wat passeert militair is. Ze kunnen dan zonder aarzelen alles uit de lucht knallen. Kiev wilde de separatisten dat strategisch voordeel niet geven.
Sinds 14 juli wisten de Oekraïense diensten dat de rebellen over Buk-raketsystemen beschikten die tot 24 kilometer hoogte kunnen komen. Toch werd het luchtruim maar tot een hoogte van amper 10 kilometer gesloten. De gevolgen van deze beslissing zijn bekend.