De Iraanse minister van Buitenlandse Zaken, Mohammed Javad Zarif, moet zich voor het parlement van zijn land verantwoorden voor zijn uitspraken over Israël. Zarif ligt in Iran onder vuur, omdat hij de Holocaust op de Duitse televisie betitelde als een ‘verschrikkelijke tragedie die nooit meer mag voorkomen’ en omdat hij overweegt het land Iraël te erkennen.
Zarif deed die uitspraken in een interview met de Duitse televisiezender Phoenix. Eerder had hij op Facebook ook al gezegd dat Iran de Holocaust veroordeelt.
Het zijn revolutionaire uitspraken in het land dat, om Israël dwars te zitten, al jaren de massavernietiging van Joden tijdens de Tweede Wereldoorlog ontkende. Elsevier.nl zet op een rij sinds wanneer Iran de Holocaust ontkent. De officiële Holocaust-ontkenning blijkt een hardnekkig, maar relatief recent fenomeen te zijn.
2002 Ayatollah Ali Khamenei
De eerste Iraanse leider die twijfel zaaide over of de Holocaust wel echt was gebeurd, was Ayatollah Khamenei. Sinds 1989 is deze conservatieve islamist de hoogste leider van Iran. Vanaf het begin maakt hij in toespraken duidelijk dat hij pro-Palestina, contra-Israël is.
De eerste keer dat hij zich in het openbaar als Holocaust-ontkenner uitlaat, wordt door de BBC gesteld op januari 2002. Hij zei toen dat het gebruik van gaskamers in concentratiekampen een verhaal was waarvan ‘niet duidelijk’ was of het waar was. Dit ‘verhaal’ werd volgens hem ingezet als zionistisch propaganda.
2005 President Mahmoud Ahmadinejad
Khamenei kreeg vanaf 2005 bijval van toenmalig president Mahmoud Ahmadinejad. Deze islamitische hardliner noemde kort na zijn aantreden de Holocaust in een teelvisietoespraak een ‘mythe‘, een leugen die door zionisten is verzonnen.
Ahmadinejad maakte de Holocaust-ontkenning onderdeel van het buitenlands beleid van Iran door een tweedaagse anti-Holocaust-conferentie te organiseren in Teheran. Gedurende zijn presidentschap bleef hij Joden en Israël constant provoceren en hield hij vast aan de ontkenning van de massavernietiging.
Na zijn aftreden in 2013 noemde hij het agenderen van de Holocaust-ontkenning één van zijn belangrijkste daden als president. ‘Het was altijd een taboe-onderwerp,’ zei hij.
2013 President Hassan Rohani
Na acht jaar droeg Ahmadinejad het stokje in 2013 over aan een gematigder president, Hassan Rohani. Die maakte al snel duidelijk dat hij een einde wilde maken aan de ‘haat-retoriek‘ van zijn voorganger. Een maand na zijn aantreden werden via zijn officiële Twitter-account een gelukswens aan alle Joden verstuurd ter gelegenheid van het Joods nieuwjaar.
Ook zijn minister van Buitenlandse Zaken, Javad Zarif, wenste zijn Joodse volgers het beste. Kort daarna veroordeelde deze op Facebook het uitmoorden van Joden door de nazi’s (‘net zoals we de slachting van Palestijnen door de zionisten veroordelen’).
Rohani laat in het midden of het waar is dat de Nazi’s zes miljoen Joden hebben vermoord.
En nu?
Ayatollah Khamenei is nog steeds de hoogste geestelijk leider van Iran, die officieel boven de strijdtroepen en de rechtsorde staat. De laatste officiële vertaling op zijn website van een toespraak waarin hij de Holocaust noemt, stamt uit september 2012, voor de machtswisseling naar een wat gematigder regime: ‘in het Westen durft niemand aan de Holocaust te betwijfelen, waarvan de aard betwistbaar is’. Het is niet bekend of hij sindsdien zijn mening heeft veranderd.
Het huidige parlement van Iran is niet onverdeeld blij met de draai van Iraanse leiders. Parlementariër Ghasem Jafari noemt de uitspraken van Zarif op de Duitse televisie ‘inconsistent met de principes van het systeem. De minister zou ‘geen autoriteit hebben om zijn mening over het zionistische regime een stem te geven’.