De enige manier om orde te scheppen in de wereld waarin wij leven, is een tot de tanden gewapend Amerika dat alom wordt gevreesd. Want uiteindelijk zijn Rusland, IS, Iran en China alleen gevoelig voor machtsontplooiing
Het buitenlands beleid speelt zelden een doorslaggevende rol bij Amerikaanse verkiezingen. Maar het zwakke buitenlandbeleid van president Barack Obama heeft er wel toe bijgedragen dat de Democraten hun meerderheid in de Senaat hebben verloren.
De Republikeinse Partij hoopt nu over twee jaar de president te mogen leveren. Het is nog maar de vraag of dat lukt, aangezien deze partij sterk verdeeld is, ook over het buitenlandbeleid. Welke politieke lessen zouden zowel de Democraten als Republikeinen uit hun eigen verleden moeten trekken?
Schuchter
Obama gedraagt zich in de wereld als een trouweloze vriend en een zwakke vijand. Zijn beleid wordt gekenmerkt door strategische schuchterheid. De lijst is lang.
Irak: Obama heeft zijn troepen te snel teruggetrokken, waardoor het land in een chaos werd gestort waarvan IS dankbaar gebruik heeft gemaakt.
Syrië: eerst kondigde Obama aan om het leger van president Bashar al-Assad te gaan bombarderen vanwege diens inzet van chemische wapens, om vervolgens niets te doen. Libië: Obama besloot leider Muammar al-Khaddafi weg te jagen, zonder dat er een geloofwaardig alternatief regime en nazorg waren.
Hij stuurde duizenden soldaten naar Afghanistan, maar mist het lef om de Taliban een gevoelige slag toe te brengen. Hij zei tegen de Russische president Vladimir Poetin dat voortzetting van zijn annexatiebeleid ernstige gevolgen zal hebben, een dag later zei hij dat Washington niet zal reageren met militaire acties. Obama beseft niet dat een grote mogendheid veel serieuzer wordt genomen als zij de tegenstander in het ongewisse laat over de aard van haar reactie.
Kruisraketten
De Republikeinen hebben ook een doodzonde begaan. In augustus 2013, na de chemische aanval in Damascus, vroegen de Republikeinen een stemming aan in het Congres over de inzet van militaire middelen.
Mede door deze Republikeinse interventie besloot Obama een aanval met kruisraketten af te blazen en ging Assad vrijuit. Wie is er nu nog bevreesd voor een Amerikaanse ‘rode lijn’? De Republikeinen zijn dus medeverantwoordelijk voor Obama’s strategische schuchterheid. Poetin kan zijn geluk niet op.
Er is dus alle aanleiding voor de Republikeinen én de Democraten om lessen te trekken uit het verleden en heel grondig na te denken over hoe het Amerikaanse buitenlandbeleid eruit zou moeten zien. Bret Stephens, columnist van The Wall Street Journal, gaf onlangs daartoe een interessante aanzet.
Tijdverdrijf
Een deel van de Republikeinse, en een kleiner deel van de Democratische Partij meent dat Amerika zich afzijdig moet houden van de wereld. Dat is een slecht idee, dat helaas door een deel van het electoraat wordt gedeeld.
Een actief buitenlandbeleid wordt immers door veel Amerikanen gezien als een kostbaar tijdverdrijf dat maar al te vaak tot een fiasco leidt en voorkomt dat binnenlandse problemen eens goed worden aangepakt.
Maar door Amerika’s afzijdigheid werd de nazi-barbarij in de jaren dertig niet in de kiem gesmoord en werd Zuid-Vietnam in de jaren zeventig in de steek gelaten. Het schuchtere buitenlandbeleid van Jimmy Carter en nu Obama komen voort uit hetzelfde instinct.
Elite
Er is simpelweg geen aantrekkelijk alternatief voor de Pax Americana. De Europeanen investeren nog steeds niet in defensie en hun sneuvelbereidheid is beperkt. Als Amerika zich terugtrekt, zal de wereld worden bestierd door de Verenigde Naties, die net zo sterk zijn als de zwakste schakels in de wereld, dus vooral door Rusland, China en IS.
In de tweede plaats moeten Amerikaanse politici de gedachte relativeren dat zij democratie kunnen exporteren. Democratisering slaagt alleen als de bevolking en de elite van een land er zelf voor kiezen. Met bommen en granaten democratie verspreiden, zoals de neoconservatieven nastreven, is helemaal contraproductief.
Politieagenten
De gedachte dat gesloten samenlevingen als Irak of Afghanistan – waar de elites elkaar de hand boven het hoofd houden – via verkiezingen in democratieën transformeren, is een illusie. Geen enkele Amerikaanse president is in staat om als een missionaris gebroken samenlevingen elders te helen.
De wereld waarin wij leven, is een jungle. De enige manier om orde te scheppen, is een tot de tanden gewapend Amerika dat alom wordt gevreesd. Uiteindelijk zijn Rusland, IS, Iran en China alleen gevoelig voor machtsontplooiing. Politieagenten boezemen nu eenmaal meer angst in dan dominees.
Ingelogde abonnees van EWmagazine kunnen reageren
Bij het plaatsen van een reactie geldt een aantal voorwaarden. Klik hier voor de voorwaarden.
Reacties die anoniem worden geplaatst of met een overduidelijke schuilnaam zullen door de moderator worden verwijderd, evenals reacties die niets met het onderwerp van het artikel te maken hebben. Dit geldt evenzeer voor racistische of antisemitische reacties. De moderator handelt in opdracht van de hoofdredacteur.