De totale leegte is te zien in de ogen van de illegale Afrikaanse immigranten in Italië. Hun uitzichtloosheid brengt grote gevaren met zich mee.
Je komt ze overal tegen. Hun trieste blikken laten je niet los. In Florence, Pisa en Livorno lopen de Afrikaanse migranten de hele dag rond om hun spulletjes te verkopen. Het zijn allemaal nepproducten.
Ik heb wel eens een gesprek aangeknoopt met een van die immigranten, afkomstig uit Senegal. Plannen of een persoonlijke toekomstvisie had hij niet. Hij is er, maar waarvoor is niet echt duidelijk.
Rond het middaguur raakt alles vermoeid in Italië. De Italiaanse steden zijn moe. De winkels gaan dicht. Italië is dan aan een paar uur rust toe. Iedereen zoekt naar een rustplaats op een vertrouwde plek.
Schaduw
Maar een Afrikaanse immigrant heeft geen plaats en zeker geen rustplaats. Het is een trieste aanblik. Het ergste is dat we eraan kunnen wennen. De thuislozen behoren tot het decor van de rafelranden van Europa.
Afrikaanse immigranten zoeken de schaduw van gesloten winkels op. Ze zitten als verdwaalde vogeltjes op stoepranden of leunen tegen de ingang van de gesloten winkels.
Volgens onderzoeksjournalisten worden de spulletjes die ze verkopen niet zelden door criminele organisatie aan de jongens gegeven. Ik heb nergens een Afrikaanse vrouwelijke immigrant gezien.
Klusjes
Deze ongelukkigen zijn illegale immigranten die met gammele bootjes naar Italië worden gebracht. Alles wat ze hebben, moeten ze afstaan aan de mensensmokkelaars. Ze riskeren hun leven om naar Europa te komen. Ik vraag me steeds af: waar slapen die jongens? Wie vangt hen op?
Op den duur worden sommigen gedwongen om echte klusjes te doen voor de criminelen. Ze vallen dan ten prooi aan de verschrikkelijke figuren van de onderwereld. Natuurlijk zijn er ook illegale immigranten die elders wel hun geluk kunnen vinden, maar dat is niet makkelijk. Eigenlijk heeft Europa deze illegale immigranten niets te bieden.
Wanhoop
Er zijn geen banen voor deze immigranten. Italië heeft ze niet nodig. De werkloosheid in het zuiden van Europa is groot. Ook in andere Europese landen zijn er weinig mogelijkheden binnen de arbeidsmarkt om ze op te vangen.
Italië probeert ze van tijd tot tijd op een slimme wijze kwijt te raken door ze naar het westen en noorden van Europa te laten gaan. Het probleem verplaatst zich – de wanhoop verplaatst zich.
Een immigrant hoort hoop en enthousiasme in zijn ogen te hebben, immigratie is per definitie bedoeld om een beter leven op te bouwen. Immigratie is een bouwende, actieve beweging: de immigrant bouwt aan een nieuw leven en aan nieuwe wereld.
Enthousiasme
Zo hebben de grote beschavingen zich kunnen ontwikkelen. Van het oude Rome tot Amerika is de geschiedenis vol van verhalen van immigranten die hoop en een hernieuwd enthousiasme hebben gebracht in hun gastland. Immigratie is onverenigbaar met een weigerachtig, rustzoekend middaguur.
De illegale Afrikaanse immigranten anno 2014 bergen vermoeidheid, angst en wanhoop in hun ogen. Ik vroeg die Senegalese immigrant wat hij in Europa wil doen, wat hij wil worden. Na een korte stilte zei hij dat hij niet weet wat hij gaat doen. Hij heeft eigenlijk geen idee wat hij met zijn leven gaat doen.
Risico’s
Het is het begin van een tragisch verhaal. Ik vroeg me af waarom hij dan naar Europa is gereisd. Daarbij nam hij kennelijk enorme risico’s voor niets. Of is het anders: toen hij in de boot stapte, had hij idealen en dromen maar na een illegaal verblijf van enige tijd in Europa was hij die verloren. Deze verklaring overtuigde me niet.
Immigratie kent geen verzekeringspolis voor succes. Iedere immigrant weet dat tegenslagen en ellende onderdeel zijn van immigratie. Toch is de immigrant een eeuwige optimist: ik zal alle tegenslagen overwinnen.
Verdwaald
Geldt dat ook voor de illegale Afrikaanse immigranten die in Italië aankomen? Door de leegte in hun ogen, de afwezigheid van hoop en strijdlust, en de afwezigheid van persoonlijke idealen lijkt het alsof ze geen immigranten zijn. Het zijn verdwaalde, lege mensen.
Aan de randen van Europa loopt de leegte, in de gedaante van een immigrant.
In deze leegte ligt de triestheid en ook het gevaar besloten. Woede en boosheid hebben niet altijd een grond nodig. Ze kunnen ook zweven in een leeg mens.
De Europese Unie sluit haar ogen voor de inhumaniteit die dreigt te ontstaan in het zuiden van Europa. Deze inhumaniteit kan leiden tot gevaarlijke toestanden voor illegale immigranten uit Afrika en Europa.
Italië kan de illegale immigratie niet langer aan. Het is de taak van de Europese Unie om daaraan iets te doen. Ook een leeg mens verdient een beter leven dan een wezenloos bestaan op de stoepranden van Italië.