Deze bizarre zomer toonde weer hoe belangrijk politieke moed is

20 augustus 2014Leestijd: 4 minuten

Ik ben een slechts een commentator in marge van de werkelijkheid. Van politici wordt verwacht dat ze de risico’s durven nemen. Dat ze ingrijpen waar nietsdoen makkelijker is, en dat ze zwijgen wanneer schreeuwen voor de hand ligt.

Wat een bizarre zomer. Velen vreesden apocalyptische toestanden en sommigen herkennen de apocalyps al in de gepleegde wreedheden: de burgeroorlog in Syrië, de oprichting van de Islamitische Staat in Irak en Syrië, het neerhalen van de MH17, de etnische zuivering van Jezidi’s en christenen in delen van het Midden-Oosten en ten slotte de burgeroorlog in Oekraïne en de handelsoorlog met Rusland.

De zomer van 2014 is een ongekende aaneenschakeling van gewelddadigheden en dreigingen.

Politieke moed

Aan deze keten van geweld en pessimisme kunnen alleen de moedige mensen een einde maken. Moed is de politieke deugd die juist in deze tijd de boventoon moet voeren.

Ik zie al voorzichtige tekens van moed. Paus Franciscus riep de wereld op om op te treden in Irak en er een einde te maken aan het excessieve geweld. Het Vaticaan beschouwt de oorlog tegen de IS als een rechtvaardige oorlog.

Daarmee zet de paus de kerkelijke terughoudendheid in militaire en politieke zaken opzij. Niet onbegrijpelijk: er zijn al tienduizenden christenen ontheemd geraakt en een onbekend aantal is op een wrede wijze gedood.

Hoopgevend

De Europese Unie is zelden in staat gebleken om eensgezind op te treden bij gewelddadige mondiale conflicten. Maar nu is de EU het onderling volledig eens. De Unie staat achter militaire en humanitaire hulp aan de Koerden en de ontheemden in Irak.

Bovendien moedigt de EU harde maatregelen aan tegen de terroristische groepen op Europese bodem. Dat is erg hoopgevend.

Dan het Oekraïense conflict. De broederoorlog tussen Russen en Oekraïners is een verschrikkelijke, uitzichtloze werkelijkheid. Wat iedereen vergeet, is dat deze broedervolkeren niet zonder elkaar kunnen bestaan. Ze zijn veroordeeld tot elkaar. De een is de bakermat van de ander.

Annexatie

Aanvankelijk speelde de Europese Unie een negatieve rol in het conflict tussen Oekraïne en Rusland. Daardoor bood de EU het Kremlin de gelegenheid om zich op een onrechtmatige wijze in te laten met Oekraïne. Dat leidde tot de Russische annexatie van de Krim.

Het onverstandige beleid van Brussel leidde in Euro-Azië tot de diplomatieke uitschakeling van de EU. Ook Amerika, onder leiding van president Barack Obama, schakelde zichzelf uit. Is er een militaire of op dwang gebaseerde oplossing beschikbaar voor het conflict in Oekraïne?

Chaos

Niemand weet hoe de confrontatie met de Russische Federatie zal eindigen. Dat is de reden waarom velen zich in Nederland ongemakkelijk voelen bij deze handelsoorlog met Rusland. De chaos wordt met de dag groter.

Ondanks de fouten van de EU heeft Duitsland geprobeerd om in gesprek te blijven met Rusland. Het is ze gelukt. Onder leiding van Duitsland wordt onderhandeld tussen Rusland en Oekraïne.

Via Berlijn gloort enige hoop. De Russische president Vladimir Poetin heeft via zijn woordvoerder bekendgemaakt dat hij volgende week een conferentie zal bijwonen waar ook de Oekraïense president Petro Porosjenko en afgevaardigden van de EU aanwezig zullen zijn.

Geen militaire oplossing

Ze zullen in de Wit-Russische stad Minsk bijeenkomen. Daar zullen de aanstichters van dit gewelddadige conflict met elkaar praten: Rusland, Oekraïne en de top van de Europese Unie. Zelfs de Oekraïense autoriteiten zeggen dat ze bezig zijn met een nieuw diplomatiek plan ‘dat beide landen in staat stelt om te praten over het veranderen van oorlog in vrede’.

Deze diplomatieke ontwikkeling in en rond de burgeroorlog in Oekraïne moeten we toejuichen. Iedereen moet zich realiseren dat er geen militaire oplossing bestaat voor het conflict in Oekraïne.

Dankzij de Duitse regering krijgt de diplomatie weer een kans. Duitsland heeft moed getoond zonder de interne eenheid van de Unie te verbreken.

Scherpe analyses

Ik ben een commentator in de marge van de werkelijkheid. Van mij worden scherpe analyses verwacht. Soms heb ik een oplossing voor een probleem, maar in beginsel kan en moet ik de gebeurtenissen slechts analyseren.

Daaruit spreekt geen cynisme. Mij moet u niet verwarren met de autoriteiten, met politici. Het is de taak van politici om correcte beslissingen te nemen.

Het zijn ook politici die de noodzakelijke risico’s moeten nemen. Zij moeten zich verantwoorden bij hun volk. Politiek cynisme in tijden van nood is verwerpelijk.

Politieke moed kent vele vormen: terughoudendheid, hardheid, zelfbeheersing, en bovenal het zoeken naar oplossingen. De politieke moed is de bereidheid om te luisteren waar schreeuwen voor de hand ligt, en de bereidheid om zich uit te spreken waar het zwijgen tot ellende en misdaden leidt

Moed verschijnt voorbij de angst en het pessimisme. Deze bizarre zomer moet niet overwaaien naar een nog absurdere herfst.