Dutch-Americans die geschiedenis schreven: Franklin D. Roosevelt

07 januari 2016Leestijd: 2 minuten
'ANP'

Tien portretten over Nederlanders en hun afstammelingen die een belangrijke bijdrage leverden aan de ontwikkeling van de Verenigde Staten. Deel 7: President Franklin D. Roosevelt, de belangrijkste president van de twintigste eeuw.

Franklin Delano Roosevelt (1882-1945), vaak FDR genoemd, was Amerika’s 32ste president (1933- 1945) en werd viermaal achtereen gekozen; een unicum in de Amerikaanse geschiedenis.

Welvarend

De Roosevelts behoorden tot een welvarend en aristocratisch geslacht waarvan de stamvader, Claes Martenszoon van Rosevelt, naar alle waarschijnlijkheid rond 1640 vanuit het Zeeuwse Tholen naar Nieuw-Amsterdam was vertrokken. Franklin studeerde aan Harvard en Columbia Law School en in 1905 trouwde hij met Eleanor Roosevelt.

In 1921 werd hij getroffen door polio. Ondanks verwoede pogingen hiervan te revalideren, bleef hij zijn verdere leven in zijn onderlichaam verlamd.

Grote Depressie

Aangetrokken tot de dagelijkse politiek diende Roosevelt van 1929 tot 1932 als gouverneur van de staat New York en voerde daar een aantal sociale programma’s door. In 1932 ging het land zwaar gebukt onder de gevolgen van de Grote Depressie, waarvoor zittend Republikeins president Herbert Hoover geen oplossing wist aan te dragen.

FDR werd de presidentskandidaat voor de Democratische Partij en sprak in zijn aanvaardingsspeech over een New Deal voor het Amerikaanse volk, waarbij de federale overheid de crisis moest gaan bestrijden door in te grijpen in de economie. Tijdens de eerste honderd dagen van zijn presidentschap kwam er een stortvloed aan maatregelen en wist hij het vertrouwen van de bevolking te winnen.

Ook tegenstand

Niettemin had hij ook vele tegenstanders die niets van zijn overheidsingrijpen wilden weten of juist vonden dat hij te weinig deed. Tijdens zijn presidentschap wist FDR uitstekend gebruik te maken van de radio om zijn beleid aan de bevolking uit te leggen.

In 1936, 1940 en 1944 werd hij wederom herkozen, maar de grote werkloosheid verdween niet door de New Deal-maatregelen. Het was door de Tweede Wereldoorlog, waarbij de bevolking werd gemobiliseerd in de oorlogsproductie en opbouw van leger en vloot, dat de grote werkloosheid ten einde kwam.

Geallieerde leider

In zijn buitenlandse politiek probeerde Roosevelt steun te vinden voor de strijd tegen het nazisme en fascisme, maar de politiek van isolationisme in de Verenigde Staten kon pas definitief worden doorbroken na de Japanse aanval op Pearl Harbor in december 1941.

In de jaren die volgden, werd FDR de belangrijkste leider van de geallieerden en legde hij de basis voor de Verenigde Naties. In april 1945 stierf hij aan een hersenbloeding. Hij geldt als de belangrijkste Amerikaanse president van de twintigste eeuw.