De noodkreet uit Rome is eindelijk beantwoord door Brussel. De Europese Unie (EU) begint in november met een verstevigde Frontex-missie om het migratieprobleem in de Middellandse Zee te bestrijden.
‘Er staan een miljoen immigranten in Noord-Afrika te dringen om op de boot naar Europa te stappen,’ zei de directeur van de Italiaanse immigratiedienst, Giovanni Pinto, een tijdje terug. Nu zit overdrijven Italianen in het bloed en is Pinto, die eens op een bijeenkomst in Rome zei liever over bakstenen te praten dan over immigratie, wel vaker betrapt op bijzondere uitspraken. Maar dat de Italianen een probleem hebben met de vele gelukszoekers uit Noord-Afrika lijdt geen twijfel.
Duur Mare Nostrum
Tienduizenden migranten uit Afrika zetten dit jaar al voet aan het Italiaanse schiereiland. De door de Italiaanse overheid ingestelde operatie Mare Nostrum doet haar werk, maar zorgt er ook voor dat nog meer gelukszoekers de oversteek wagen. De kans dat ze uit de dobberende bootjes van zee worden gehaald, is immers toegenomen.
Mare Nostrum kost de Italianen veel geld. Italië is minimaal 9,5 miljoen euro per maand kwijt aan het onderscheppen van de immigranten. Daar komen nog eens miljoenen euro’s bij aan vliegtickets om de afgewezenen weer terug naar huis te brengen.
Niet eerlijk
Italië klaagde al langer bij de Europese Unie dat het niet eerlijk is dat het land, alleen vanwege de geografische ligging, alleen moet opdraaien voor de hoge kosten van migratiebestrijding. Aanvankelijk wees de EU die klacht af, omdat landen als Duitsland naar rato veel meer asielzoekers opnemen dan Italië. Maar Duitsland heeft als ‘binnenland’ niet te maken met dure grensbewaking die ook nog eens op zee moet worden uitgevoerd.
Daarom komt eurocommissaris Cecilia Malmstrom van binnenlandse zaken de Italianen dan toch tegemoet. De eurocommissaris beklonk woensdag in Brussel samen met de Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken, Angelino Alfano, een deal over een nieuwe EU-missie tegen illegale immigratie op de Middellandse Zee.
Frontex Plus
Maar de naam, Frontex Plus, doet vermoeden dat het feitelijk om een tweelingbroertje van Frontex gaat. Maar voordeel voor de Italianen is dat Mare Nostrum, met alle bijkomende kosten, zal worden geschrapt. Eerlijk, zo vindt Rome, dat de kosten voor grensbewaking nu over alle lidstaten worden verdeeld.
‘Frontex Plus is een voldoening, een beloning voor al het werk dat Italië het afgelopen jaar heeft gedaan op dit gebied,’ zei Alfano met een brede grijns op het gezicht.
Probleem weg?
Het is de bedoeling dat aan de missie, die in november zal beginnen, ook schepen en helikopters van andere lidstaten zullen deelnemen. Malmostrom zei zich er persoonlijk hard voor te maken dat andere lidstaten dit ook daadwerkelijk zullen doen.
Kosten en materiaal zullen worden gedeeld, maar daarmee is het probleem nog niet uit de wereld. In het verleden nam de migratiestroom over zee af naarmate de herfst en winter vorderden. Maar het afgelopen jaar ging deze wetmatigheid, mede door een milde winter, niet op. En nu in Libië een nieuwe burgeroorlog dreigt uit te breken, bestaat de vrees dat de vele bootjes zullen blijven komen.