Premium Lock Wie is echt de baas in Israël?

20 maart 2023Leestijd: 4 minuten
Protest tegen juridische hervormingen van regering-Netanyahu in de stijl van de serie The Handmaid's Tale. Foto: Ohad Zwigenberg/AP/ANP

Israël is diep verdeeld, en nu eens niet over de Palestijnse kwestie. De regering-Netanyahu wil de macht van het Hooggerechtshof.

Israëls Onafhankelijkheidsverklaring laat aan duidelijkheid niets te wensen over: binnen 4,5 maand na de oprichting van de staat had er een grondwet moeten zijn. Nu, 75 jaar later, is die er nog steeds niet. Net zo min als er een senaat is of een equivalent van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens. ‘Tel daarbij op een Knesset die haar controlerende taken nauwelijks uitoefent,’ zegt Aeyal Gross (57), hoogleraar constitutioneel en internationaal recht aan de universiteit van Tel Aviv. ‘Dan is er maar één instituut over voor de check and balances van de uitvoerende macht: het Hooggerechtshof.’ Daarvan wil de rechts-religieuze regering van Benjamin Netanyahu de macht drastisch inperken.

Aharon Barak (86) is bereid als martelaar te sterven om dat te voorkomen. ‘Zet me maar voor een vuurpeloton,’ zei de oud-voorzitter van het Hooggerechtshof in een recent tv-interview. Veel rechtse politici hadden dat, in figuurlijke zin althans, al veel eerder willen doen. Barak was in de jaren negentig verantwoordelijk voor wat hij zelf een ‘constitutionele revolutie’ noemde: het hof eigende zich het recht toe om wetgeving te blokkeren. Critici stellen dat er sindsdien een dictatuur is van dit ‘links-liberale’ bolwerk, dat rechts en religieus beleid voortdurend zou frustreren.

‘Dat valt reuze mee,’ zegt Guy Lurie (46), research fellow aan het Israël Democratie Instituut. Volgens zijn berekeningen heeft het Hooggerechtshof sinds 1995 in 22 gevallen bepaalde passages of clausules van wetgeving geblokkeerd. ‘Dat is weinig, ook in vergelijking met andere democratische landen.’ Lurie noemt twee voorbeelden die veel kwaad bloed zetten bij de politici die nu de regering domineren. ‘Het hof verbood de confiscatie door Joodse kolonisten van Palestijnse privégrond op de Westelijke Jordaanoever. Daarnaast verklaarde het een wet ongeldig die ultra-orthodoxen vrijstelling gaf van de dienstplicht. Dat botste met het gelijkheidsprincipe.’

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Al sinds de begindagen van de Joodse staat een cruciale rol

Premium Lock

Laden…

Premium Lock

Word abonnee en lees direct verder

Al vanaf €15 per maand leest u onbeperkt alle edities en artikelen van EW. Bekijk onze abonnementen.

  • Bent u al abonnee, maar heeft u nog geen account? Maak die dan hier aan. Extra uitleg vindt u hier.

 

Premium Lock

Verder lezen?

U bent momenteel niet ingelogd of u hebt geen geldig abonnement.

Wilt u onbeperkt alle artikelen en edities van EW blijven lezen?

Bekijk abonnementen

Premium Lock

Er ging iets fout

Premium Lock

Uw sessie is verlopen

Wilt u opnieuw