Verenigde Staten: verbied biologische wapens wereldwijd

30 november 2022Leestijd: 3 minuten
Duitse oefening biologische wapens. Foto: ANP

De Verenigde Staten streven naar een wereld zonder biologische wapens, schrijft Bonnie Jenkins, staatssecretaris voor Wapenbeheersing en Internationale Veiligheid van de Verenigde Staten in een ingezonden opinie. Ze roept alle landen op zich bij dit streven aan te sluiten.

Bonnie Jenkins is staatssecretaris voor Wapenbeheersing en Internationale Veiligheid van de Verenigde Staten.

Ingezonden opinieartikelen worden geselecteerd door de redactie, maar vertegenwoordigen niet noodzakelijkerwijs het standpunt van EW.

De pandemie is een bepalende ervaring geweest die ons allen heeft geraakt door haar verwoestende menselijke tol en maatschappelijke en economische ontwrichting.  Nu de impact van COVID-19 verder afneemt en regeringen over de hele wereld onderzoeken hoe toekomstige pandemieën kunnen worden voorkomen, moeten we ons bewust zijn van de massavernietiging die zou worden veroorzaakt door het opzettelijke gebruik van infectieziekten als biologisch wapen.

Dat is een dreiging die we serieus moeten nemen om mogelijk nog verwoestender gevolgen te voorkomen dan die van de pandemie sinds 2020. Gelukkig bestaat er een internationale afspraak tegen biologische bewapening. Handhaving van deze afspraak houdt ons allen veilig. Het Verdrag inzake biologische wapens (BWC) van 1972 verbiedt zulke wapens en de 183 lidstaten die het verdrag ondertekenden, komen deze week in Genève bijeen om dat verdrag te herzien. Dat biedt de internationale gemeenschap de gelegenheid om lering te trekken uit de pandemie en de dreiging van het gebruik van biologische wapens door staten en terroristen aan te pakken.

Verdrag moet worden aangepast

Wat moet er tijdens de komende negende toetsingsconferentie van het BWC gebeuren om dit te verwezenlijken? De BWC-lidstaten moeten dit moment  aangrijpen om een nieuwe koers uit te zetten die het verdrag aanpast aan het veranderde wetenschappelijke, technologische en dreigingslandschap. Ook moeten ze internationale maatregelen bevorderen om het gebruik van biologische wapens op te sporen en te ontmoedigen. Canada en Nederland hebben een route voorgesteld om deze doelen te bereiken – een initiatief dat mede wordt gesteund door de Verenigde Staten en 27 landen – en waarbij het advies van deskundigen wordt ingewonnen om een verdrag uit de twintigste eeuw aan te passen aan de nieuwe realiteiten en risico’s van de 21ste eeuw.

Dit jaar keek de wereld vol afschuw toe hoe Rusland Oekraïne binnenviel en een campagne van leugens en desinformatie ontketende, waaronder valse en schaamteloze beweringen dat Oekraïne met steun van Amerika biologische wapens produceerde in zijn volksgezondheidsfaciliteiten. Nu Rusland er niet in is geslaagd de VN-Veiligheidsraad ervan te overtuigen zijn beweringen te onderzoeken, wordt verwacht dat Rusland zal proberen de toetsingsconferentie te verstoren en mogelijk te doen ontsporen door zijn voortdurende desinformatiecampagne.

Rusland frustreerde alle bijna 150 onderhandelende landen

Er schuilt een duistere en onmiskenbare ironie in dergelijke aantijgingen, aangezien Moskou anderen valselijk beschuldigt van dezelfde overtredingen die het land zelf begaat. Met de ineenstorting van de Sovjet-Unie erfde Rusland een uitgebreid programma voor biologische wapens dat het nooit heeft opgegeven of vernietigd.

De herzieningsconferenties van het Verdrag nemen traditioneel bij consensus een eindverslag aan. Tijdens de toetsingsconferentie van het non-proliferatieverdrag in augustus 2022 kwam er geen eindverslag tot stand. Eén land, Rusland, frustreerde alle bijna 150 andere landen die ijverig hadden onderhandeld, compromissen hadden gesloten en hadden ingestemd met een slotdocument. Nu gaan we de BWC-toetsingsconferentie in met het voornemen om samen met de andere lidstaten ijverig te werken aan een consensus.

Daders veroordelen voor misdaad tegen de menselijkheid

Ongeacht het resultaat van de BWC-toetsingsconferentie is het cruciaal dat de internationale gemeenschap oog heeft voor de ernstige bedreiging die biologische wapens vormen voor de gezondheid van de bevolking, de welvaart van economieën en de veiligheid van staten. De Verenigde Staten zullen de BWC-toetsingsconferentie benaderen in een geest van samenwerking en medewerking, en streven naar echte besprekingen met de staten die partij zijn.

Alle staten die partij zijn, moeten in goed vertrouwen naar de komende toetsingsconferentie komen en samen hun gedeelde belangen als landen en bovenal hun gemeenschappelijke menselijkheid omarmen, aangezien biologische wapens geen grenzen kennen.

In de preambule van het historische Verdrag inzake biologische wapens wordt het gebruik van dergelijke wapens veroordeeld als ‘weerzinwekkend voor het geweten van de mensheid’. Ziekten als wapen gebruiken wordt veroordeeld als een misdaad tegen de menselijkheid. Voor de daders daarvan volgen zware straffen. De Verenigde Staten streven naar een wereld zonder biologische wapens en wij roepen alle landen op zich bij ons aan te sluiten.