Hoe kan China zich ontworstelen aan de coronaklem?

De wereld lijkt de pandemie achter zich te laten. Maar China houdt drie jaar na de eerste uitbraak vast aan een rigide aanpak met lockdowns. Waarom zit het land knel in de coronaklem en hoe kan het eruit komen?

Als zich de komende maanden geen rare dingen voordoen, durft het RIVM te stellen dat het einde van de pandemie in Nederland in zicht is. Dat zijn nog heel wat slagen om de arm, maar het is inderdaad zo dat Nederland al sinds het vroege voorjaar geen beperkingen meer kent en het aantal besmettingen en zieken onder controle lijkt.

Sommige sectoren – de zorg  voorop – kampen nog wel met verhoogd ziekteverzuim dat direct (personeel met COVID) en indirect (uitputting door overbelasting) is terug te voeren op corona. Ook scholen melden nog steeds opmerkelijk veel uitval van docenten en leerlingen als gevolg van positieve tests. Dus de pandemie is vanuit virologisch perspectief wellicht nagenoeg voorbij, de gevolgen laten zich nog dagelijks voelen.

China wil elke brandhaard uittrappen

Dit geldt in grote lijnen voor de meeste landen die in meer of mindere mate tweeënhalf jaar lang ingrijpende maatregelen namen om het virus te bestrijden. Daarbij werden verschillende strategieën gehanteerd, van zeer strenge totale lockdowns en inreisverboden (Nieuw-Zeeland) tot minimaal overheidsingrijpen (onder meer Florida onder gouverneur Ron DeSantis).

Met als extreemste voorbeeld China, dat drie jaar nadat het virus in Wuhan de kop opstak, nog steeds vertrouwt op een beleid dat erop gericht is elke brandhaard uit te trappen. In de afgelopen weken noteerde China een recordaantal steden of stadsdelen in lockdown, omdat er verontrustende aantallen nieuwe besmettingen werden geconstateerd.

China is trots op geringe aantal coronadoden

President Xi Jinping staat vierkant achter zijn beleid, dat sinds augustus 2021 ‘dynamic zero’  heet. Zodra het beest ergens de kop opsteekt, duikt de Chinese overheid er met alle mogelijke middelen bovenop om het te bestrijden. Zelfs bij een handjevol besmettingen gooien lokale overheden hele districten op slot en wordt er massaal getest, tot er geen besmettingen meer worden gevonden.

Xi heeft het gelijk aan zijn zijde als hij wijst op het nog altijd zeer geringe aantal (officieel geregistreerde) sterfgevallen als gevolg van corona. Dat aantal staat op circa 5.500 op een bevolking van 1,4 miljard mensen. Dat is een fractie van de sterfte als gevolg van COVID-19 in de meeste andere landen: Verenigde Staten (3.184 per miljoen inwoners) of Nederland (1.308 per miljoen inwoners), afgaand op de officieel aan corona toegeschreven sterfgevallen.

Streng beleid leidt tot protesten

Maar de prijs die de Chinese bevolking betaalt, is hoog en leidt tot groeiende onvrede. Er zijn steeds vaker protesten tegen de harde lockdownmaatregelen, die het burgers in veel gevallen dagenlang onmogelijk maken naar hun werk te gaan, familieleden te bezoeken of überhaupt hun appartementengebouw te verlaten. Ook de gevolgen voor de Chinese economie zijn fors. De overheid deinst er niet voor terug om ook gebieden die cruciaal zijn voor de productie van goederen of het transport van exportproducten op slot te gooien.