Protest tegen golf van antisemitisch geweld in New York

In de stad New York, waar buiten Israël de meeste Joden ter wereld wonen, zijn zondag duizenden demonstranten de straat opgegaan uit protest tegen antisemitisch geweld in de Verenigde Staten. In december was het in The Big Apple en omgeving veelvuldig raak. Onder meer een Joodse supermarkt en een synagoge werden het doelwit, maar ook orthodoxe voetgangers op straat werden veelvuldig aangevallen. Vier vragen en antwoorden over de toename van antisemitisme in en rond New York.

Wat is de reden voor de protesten?

Op de optocht onder het motto No Hate No Fear kwamen zondag zo’n 25.000 mensen af, die van Manhattan via de Brooklyn Bridge naar Brooklyn liepen. In het laatstgenoemde stadsdeel, waar ongeveer een kwart van de bevolking Joods is, hadden tientallen antisemitische incidenten plaats. In onderstaande video is te zien hoe Joodse voorbijgangers in wijken als Williamsburg en Crown Heights in Brooklyn worden aangevallen:

De twee meest gewelddadige aanvallen werden in december gepleegd, net buiten New York. Op 10 december schoten twee mannen drie bezoekers van een koosjere supermarkt dood in Jersey City (Jersey), een stad aan de Hudson-rivier die pal tegenover New York ligt. Na onderzoek naar de motieven van de daders (zie punt 2) besloot de FBI de aanval te behandelen als een terreuraanslag met antisemitisch oogmerk.

Drie weken later sprak de Democratische gouverneur van de staat New York, Andrew Cuomo, eveneens van een terreurdaad nadat een man met een machete had ingestoken op Joden die in een synagoge het lichtfeest Chanoeka vierden. Vijf mensen raakten gewond, één van de slachtoffers raakte zwaargewond en is er slecht aan toe.

Wat is er bekend over de daders?

Bij de twee grootste antisemitische terreurdaden die in 2018 werden gepleegd, waren de daders blanke superioriteitsdenkers (white supremacists). De 46-jarige Robert Bowers, die in november 2018 elf bezoekers van de Tree of Life-synagoge in Pittsburgh (Pennsylvania) doodschoot en zes mensen verwondde, plaatste online antisemitische teksten en riep tijdens zijn aanslag: ‘alle Joden moeten dood’. John Earnest (20), die in april één man doodde in de Chabad-synagoge in Poway (California), liet een antisemitisch manifest achter waarin hij ook de dader van de aanslagen in het Nieuw-Zeelandse Christchurch prees. Na de geweldsgolf in New York en omgeving werd opnieuw duidelijk dat antisemitisme allerminst zijn voorbehouden aan white supremacists.

De twee schutters in de koosjere supermarkt in Jersey City, die ter plekke door de politie werden doodgeschoten, waren David Anderson (47) en Francine Graham (50). Anderson plaatste diverse antisemitische teksten op sociale media, zo blijkt uit politieonderzoek. Daaruit bleek ook dat beide schutters aanhangers waren van de Black Hebrew Israelite-beweging, een kleine groep zwarte Amerikanen die geloven dat zij van de twaalf stammen van Israël afstammen en de ‘echte Joden’ zijn. Volgens de Black Hebrew Israelites hebben ‘blanke Joden’ de taal, religie en cultuur gestolen van de ‘echte Joden’, waardoor ze zich geregeld haatdragend uitlaten jegens religieuze Joden met een blanke huidskleur.

Ook de man die wordt verdacht van de machete-aanval in Monsey, de 37-jarige Grafton Thomas, had volgens de politie antisemitische motieven. Zo bleek uit zijn dagboeken en zoekgeschiedenis op internet dat hij termen gebruikte die populair zijn onder de Black Hebrew Israelites. Ook schreef en las Anderson geregeld over Adolf Hitler en de nazi’s, en zocht hij online naar de locaties van synagoges in zijn buurt.

Bij een deel van de zwarte bevolking in Brooklyn leven negatieve sentimenten over Joden in de buurt, zo blijkt uit onderstaande video van de Joodse journalist Ami Horowitz. Hij vroeg bewoners naar hun mening over de aanvallen in Brooklyn, die vooral door zwarte daders worden gepleegd. Sommige ondervraagden reageren begripvol: Joden zouden er de economie, de arbeidsmarkt en de huizenmarkt beheersen, zwarten uit de buurt verjagen en geld dat ze verdienen ‘naar hun thuisland’ sturen:

Tot frustratie van de Joodse journaliste Bari Weiss van The New York Times, die zelf meeliep met de mars in New York tegen antisemitisme, hebben de motieven van de daders in de politiek en de media veel minder aandacht gekregen dan bij de eerdere antisemitische aanslagen het geval was. ‘We horen niet dezelfde morele helderheid die we wel horen als de aanslagpleger een white supremacist is,’ zegt Weiss in onderstaande uitzending van CNN:

Wat zeggen de cijfers?

Volgens de Joodse antidiscriminatieorganisatie Anti-Defamation League (ADL) is sprake van een ‘epidemie’ van antisemitisch geweld. Vicepresident Oren Segal van de ADL zei eind december dat in New York City tussen januari en november een toename in antisemitische incidenten is geregistreerd van 17 procent ten opzichte van het jaar ervoor.

The New York Times en persbureau AFP meldden op basis van politiecijfers dat in de stad New York tot dusver 421 zogenoemde ‘haatmisdrijven’ zijn gepleegd. Meer dan de helft daarvan waren gericht tegen Joden. Vooral orthodoxe Joden, duidelijk herkenbaar dankzij hun traditionele kledij (zwarte pakken, hoeden, keppeltjes, pijpenkrullen) worden veelvuldig het slachtoffer.

Hoe reageert de politiek?

Burgemeester van New York Bill de Blasio (Democratische Partij), die net als gouverneur Cuomo aanwezig was bij de protestmars, reageerde fel. ‘Iedereen die onze Joodse gemeenschap terroriseert, zal worden berecht,’ schreef hij twee weken geleden op Twitter. ‘Voor haat is geen plek in onze stad.’ Ook kondigde hij aan dat de NYPD (New York City Police Department) vaker aanwezig zal zijn in stadsdeel Brooklyn, in het bijzonder wijken als Borough Park, Crown Heights en Williamsburg waar veel herkenbare Joden wonen. Synagoges en andere ‘risicoplekken’ worden bovendien extra beveiligd.

President Donald Trump noemde de aanval ‘afgrijselijk’ en twitterde na de aanslag in Monsey: ‘We moeten allemaal samenkomen om de kwade plaag van antisemitisme te bestrijden, te confronteren en uit te roeien.’

Na de aanslag was burgemeester De Blasio te gast bij Fox News, waar hij reageerde op de oorzaken van het antisemitische geweld in zijn stad. Volgens hem ‘heeft zich laatste jaren een atmosfeer van haat ontwikkeld in dit land, veel daarvan komt voort uit Washington en het raakt ons allemaal’. Toen de interviewer hem vervolgens vroeg of de burgemeester de schuld geeft aan president Trump, reageerde De Blasio als volgt: ‘Niet alleen de president (…) We hebben een andere toon nodig, om te beginnen in Washington, door zowel Democraten als Republikeinen én in het Witte Huis, dat dit land aanmoedigt om wat eenheid te vinden (…) Die hebben we de laatste tijd niet gehad.’