Johnson ‘pauzeert’ Brexitdeal: verkiezingen in aantocht?

23 oktober 2019Leestijd: 3 minuten
De premier van het Verenigd Koninkrijk Boris Johnson - AFP

De Britse premier Boris Johnson heeft dinsdag de invoering van de Brexitwetgeving ‘gepauzeerd’ nadat het Lagerhuis zijn tijdschema voor snelle behandeling ervan heeft verworpen.

De zogeheten ‘withdrawal agreement bill’ (WAB) zet de nieuwe Brexitdeal om in Britse wetgeving. Dat is nodig om de EU met een deal te kunnen verlaten. Parlementariërs besloten dinsdag met 329 tegen 299 stemmen dat de wetgeving verder kan worden behandeld, maar die is daarmee nog niet definitief goedgekeurd.

Lees ook de column van Jelte Wiersma: Merkel vreest Brexit. Logisch, EU is niet competitief

De parlementariërs moesten ook stemmen over het tijdsschema dat de regering heeft opgesteld voor een snelle behandeling van de Brexitwetgeving. Maar daar gingen zij niet mee akkoord. Critici vonden dat ze daardoor veel te weinig tijd hadden om de wetgeving te beoordelen.

Een vertrek op 31 oktober uit de EU lijkt daardoor uitgesloten. Johnson heeft de EU in opdracht van het parlement met grote tegenzin al gevraagd die Brexitdeadline uit te stellen. Daar moeten de andere EU-lidstaten unaniem mee instemmen.

Johnson heeft herhaaldelijk gezegd dat hij fel tegenstander is van verder uitstel. Zo zei hij in september dat hij nog liever ‘dood in een greppel’ ligt.

Verkiezingen bij uitstel

Vooraf waarschuwde Johnson voor de gevolgen als het tijdschema zou worden verworpen. Als het parlement de Brexit dwarsboomt en ‘alles tot januari of zelfs langer uitstelt’, zou hij zich genoodzaakt voelen de wetgeving in te trekken en om nieuwe verkiezingen te vragen, zei hij. Daar lijkt het nu dus op af te koersen. Voor nieuwe verkiezingen heeft Johnson wel tweederde meerderheid in het parlement nodig.

Volgens het parlementslid van Labour Richard Burgon bij de BBC zou zijn partij bereid zijn in te stemmen met verkiezingen, op voorwaarde dat de EU drie maanden uitstel verleent. Dat zou volgens Burgon betekenen dat een No-Deal Brexit zeker van tafel zou zijn.

Een valkuil voor behandeling van de Brexitwetgeving is dat parlementariërs de kans krijgen om deze aan te passen met amendementen. De kans bestaat dat zij daarbij met voorstellen komen die voor de regering onacceptabel zijn. Johnson zit niet op zo’n lang proces te wachten.

No deal Brexit ineens heel dichtbij

Johnson zei na de cruciale stemming dat de voorbereidingen voor een Brexit zonder deal nu worden versneld. Ook gaat hij met EU-leiders praten over het verzoek tot Brexituitstel. ‘Ik zal met EU-lidstaten praten over hun voornemens tot ze een besluit hebben genomen,’ zei hij in het Lagerhuis. ‘En tot ze een besluit hebben genomen pauzeren we deze wetgeving.’

De premier benadrukte dat hij tegen uitstel van de Brexit blijft. ‘Dat zal ik ook tegen de EU zeggen.’ Ook houdt hij vast aan zijn overeenkomst met de EU: ‘Linksom of rechtsom zullen we de EU verlaten met deze deal.’

EU-president Donald Tusk heeft de 27 overige lidstaten dinsdag aanbevolen het verzoek van het Verenigd Koninkrijk om de vertrekdatum van de Brexit op te schuiven toe te kennen. Hij stelde voor het uitstel af te doen via een schriftelijke procedure, dus hij roept geen top bijeen.