Ook Duitsland heeft klimaatakkoord, wat staat erin?

Naar Nederlands voorbeeld heeft nu ook Duitsland zijn eigen klimaatpakket. Met een flink aantal maatregelen en miljardeninvesteringen wil bondskanselier Angela Merkel de klimaatdoelen van 2030 halen. De komende vier jaar wordt al 54 miljard euro in het pakket geïnvesteerd. Wat staat er in de Duitse plannen en hoe verhouden die zich tot het Nederlandse Klimaatakkoord?

Wat zijn de Duitse klimaatplannen?

Het Duitse klimaatplan 2030 moet ervoor zorgen dat in dat jaar er 55 procent minder CO2 wordt uitgestoten dan in 1990. In 2050 moet de Duitse industrie zelfs uitstootvrij zijn. Om die doelen te halen, gaat de Duitse regering miljarden euro’s investeren.

Op het uitstoten van CO2 komt een prijs te staan. Net als in het systeem van de Europese Unie (EU) worden er certificaten uitgegeven die te koop zijn. Bedrijven die CO2 uitstoten, moeten die kopen om zo hun uitstoot te compenseren.

Het Duitse systeem geldt voor sectoren als de bouw en verkeer, want die vallen buiten de Europese CO2-handel. Een ton CO2-uitstoot kost vanaf 2021 10 euro. Daarna gaat de prijs omhoog. In 2025 kost een ton uitstoot al 35 euro en in 2026 kan een maximale prijs van 60 euro per ton worden bereikt.

Het beprijzen van de CO2-uitstoot zorgt ervoor dat niet alleen de Duitse industrie voor de uitstoot moet betalen. Ook de Duitse burger zal het merken. Zo gaat de belasting op vliegtickets omhoog en worden benzine en diesel tot wel 15 cent per liter duurder. De belasting op treinkaartjes gaat omlaag.

Ook wordt de automobilisten op de Autobahn gestimuleerd over te stappen op een elektrische auto. De korting op die auto’s wordt verhoogd. Ook moeten er een miljoen laadpalen bijkomen. Met het stimuleren van elektrisch rijden hoopt de regering dat er in 2030 zo’n zeven tot tien miljoen elektrische auto’s op de weg zijn.

Verder wordt het voornemen om de Duitse kolenmijnen en kolencentrales in 2038 te sluiten, opnieuw bevestigd. Daarvoor wordt er extra geïnvesteerd in duurzame energiebronnen. In 2018 haalde Duitsland zo’n 40 procent van zijn energiebehoefte uit die bronnen.

Waarom komen de Duitsers met deze plannen?

Duitsland was lange tijd koploper op het gebied van duurzame energie. Deels te danken aan de Duitse Stimuleringswet voor Duurzame Energie uit 2000. Die leidende positie zijn de Duitsers kwijtgeraakt: in juni werd Duitsland nog op de vingers getikt door de Europese Commissie, omdat het niet genoeg deed om de doelen van 2030 te halen.

Met de nieuwe klimaatplannen hoopt Merkel Duitsland weer op koers te zetten om de klimaatdoelen te halen, die in Parijs bij het VN-klimaatakkoord zijn gemaakt. De Duitse klimaatplannen werden vrijdag gepresenteerd, precies op tijd voor de klimaattop van de Verenigde Naties die maandag begon in New York.

Voorafgaand aan de klimaattop waren vrijdag wereldwijd klimaatprotesten. Jongeren in grote steden gingen massaal de straat op om te pleiten voor een strenger klimaatbeleid. Veel van deze acties werden gegroepeerd onder de klimaatactie Fridays For Future. Een initiatief van de klimaatactivist Greta Thunberg om op vrijdagen te spijbelen voor het klimaat.

Ook in Duitsland spijbelden veel jongeren om te protesteren. In Berlijn waren volgens de politie 100.000 demonstranten op de been, in Hamburg 70.000 en in München 40.000. Vicepremier Olaf Scholz noemde de klimaatdemonstraties een wake-up call. ‘We hebben in het verleden niet genoeg bereikt. Dus handelen we nu met meer overtuiging.’

Hoe reageert de Duitse politiek?

De rechts-populistische partij Alternative für Deutschland (AfD) hekelt de plannen van de Duitse regering. Volgens deze partij maakt het klimaatpakket het leven duurder en zorgen de maatregelen nauwelijks voor een beter klimaat. Ook vreest de partij voor ‘dramatische’ gevolgen voor de Duitse landbouw:

De AfD is de enige partij in het Duitse parlement die twijfelt aan de menselijke invloed op klimaatverandering. Bij de presentatie van de plannen noemde bondskanselier Angela Merkel het nog ‘evident’ dat klimaatverandering moet worden aangepakt.

Volgens Anton Hofreiter, fractievoorzitter van De Groenen, schieten de plannen juist te kort: ‘Als het bij dit pakket blijft, is er geen enkele kans dat de doelen van 2030 worden gehaald.’ De partij hoopt dat er nog extra maatregelen komen.

Hoe verhouden de plannen zich tot de Nederlandse?

Nederland kwam eind juni al met een klimaatakkoord. De klimaatplannen van beide landen hebben een aantal overeenkomsten. Nederland en Duitsland gaan allebei meer laadpalen voor elektrische auto’s neerzetten. Ook komt er subsidie voor het kopen van een elektrische auto en gaat de prijs van benzine omhoog.

Kopers van hybride- of elektrische auto’s kunnen in Duitsland bij een aanschafprijs van 40.000 euro maximaal 4.000 euro van de staat terugkrijgen. In Nederland is er een maximale subsidie van 3.500 euro voor de koop daarvan.

Het Duitse akkoord is geïnspireerd op het Nederlandse. In augustus kwam Angela Merkel in het Catshuis op bezoek bij premier Mark Rutte (VVD). Ze bespraken een intensievere samenwerking van Duitsland en Nederland bij de aanpak van klimaatverandering.

Het Duitse klimaatakkoord kent hogere doelen dan het Nederlandse. Duitsland wil in 2030 de CO2 uitstoot met 55 procent hebben teruggebracht ten opzichte van 1990. Nederland wil dan 49 procent minder uitstoten ten opzichte van datzelfde jaar. Ook steekt de CO2-belasting van Duitsland anders in elkaar dan de Nederlandse.

De Nederlandse heffing is gericht op de grote industrie, die ook al meedoet aan het Europese emissiehandelssysteem. De Duitse beprijzing richt zich juist op de sectoren die daar niet onder vallen.