Bij zijn eerste electorale test heeft de Spaanse premier Pedro Sánchez een gevoelige nederlaag geleden. Bij regionale verkiezing in Andalusië verloor zijn socialistische PSOE veertien zetels en treedt er voor het eerst een rechts-nationalistische partij, Vox, toe tot het parlement. Maandag werd tegen Vox gedemonstreerd. Vier vragen en antwoorden over de verkiezingsuitslag in Andalusië.
Hoe zijn de verkiezingen zondag verlopen?
De uitslag in Andalusië, de zuidelijkste regio in Spanje, was een afgetekende overwinning voor Vox, een nieuwe partij op rechts in Spanje. Het was de eerste keer dat de partij meedeed aan regionale verkiezingen sinds de oprichting in 2014. De nieuwe partij behaalde meteen twaalf van de 109 zetels in het regionale parlement. Ook de centrum-rechtse partij Ciudadanos boekte flinke winst bij de verkiezingen.
De gevestigde partijen in Spanje zijn de grote verliezers in Andalusië. De PSOE van premier Sánchez verloor veertien van de 47 zetels. De rechts-conservatieve Partido Popular verloor zeven zetels en blijft met 26 zetels de tweede partij.
Wat gaat er in Andalusië gebeuren?
De verwachting is dat de regio voor het eerst sinds 1982 zal worden bestuurd door een rechtse coalitie. Door het grote verlies van de PSOE is een links bestuur zo goed als uitgesloten. De meest voor de hand liggende optie is een coalitie van Partido Popular, Ciudadanos en VOX. Die rechtse partijen hebben gezamenlijk 59 zetels in het parlement, drie meer dan nodig is voor een meerderheid.
Met zijn twaalf zetels is Vox nu meteen de sleutelpartij. Als Andalusië daadwerkelijk een rechts bestuur krijgt, is dat een trendbreuk nadat de regio 36 jaar onafgebroken door de PSOE is bestuurd. Of de nieuwe partij meteen wil besturen is onduidelijk. Mogelijk staat zij wel open voor gedoogsteun aan een minderheidsbestuur van Partido Popular en Ciudadanos.
Wat zijn de standpunten van nieuwkomer Vox?
Vox is in 2014 opgericht door ontevreden leden van de Partido Popular. Zij vonden de partij te gematigd en wilden een conservatievere koers varen. Bij de Europese Verkiezingen in dat jaar greep Vox net naast een zetel in het Europees Parlement. Daarna werd het stiller, tot vorig jaar de crisis rond de Catalaanse afscheiding losbarstte. Vox was een van de felste tegenstanders van afscheiding en klaagde diverse Catalaanse politici aan.
Uit het weekblad: Kopzorgen over migranten in Spanje
Vox voerde in Andalusië campagne voor de uitzetting van illegale immigranten. Ook wil de partij een verbod op bewegingen die afscheiding van Spanje nastreven en is zij tegen abortus.
De voorstellen van Vox sloegen aan in Andalusië, de regio in Spanje die de meeste migranten uit Afrika opneemt. Van de 53.000 migranten die dit jaar in Spanje zijn aangekomen, verblijft een groot deel in Andalusië.
Hoe zijn de reacties op Vox?
Met 11 procent van de stemmen heeft de partij in Andalusië veel steun, maar zij roept ook grote weerstand op. In grote steden zoals Granada en Málaga is geprotesteerd tegen de partij. In Sevilla was de grootste manifestatie. Daar riepen demonstranten leuzen zoals: ‘Sevilla zal het graf zijn van het fascisme.’
“Fuera fascistas de nuestros barrios”, “Sevilla será la tumba del fascismo”. La democracia cuestionada por las hordas chavistas, que obedeciendo las órdenes de su amo, colapsan el centro de Sevilla. pic.twitter.com/6IfH8MRxGL
— Rubén Pulido (@rubnpulido) December 3, 2018
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
Ook de verliezer van de verkiezingen, premier Sánchez, haalde uit naar de nieuwkomer. Hij bezwoer maandag dat hij de democratie en Europa zal verdedigen. De leider van de nationale Partido Popular, Pablo Casado, zei juist te hopen dat hij een coalitie kan vormen met Vox.
Teruglezen: Spanje reageert hard op gewelddadige bestorming illegalen