Migrantenschip Aquarius weer in opspraak: wat doet de EU?

13 augustus 2018Leestijd: 3 minuten
Immigranten worden in een reddingsboot uit de Aquarius gehaald - Foto: AFP

Het controversiële migrantenschip Aquarius blijft een hoofdpijndossier voor de Europese Commissie. Achter de schermen zou Brussel werken aan een oplossing voor de immigranten aan boord van het reddingsschip, dat opnieuw wacht op toestemming om ergens in de Europese Unie (EU) te mogen aanmeren.

Brussel heeft een aantal lidstaten benaderd over de kwestie en staat daarmee in nauw contact, zegt een woordvoerder van de Europese Commissie maandag.

Minister Altmaiers visie op Europa

Peter Altmaier (CDU), de Duitse minister van Economische Zaken en Energie, houdt donderdagavond 6 september 2018 de tiende HJ Schoo-lezing van Elsevier Weekblad. Hij geeft hierbij zijn visie op de actualiteiten in de Europese Unie. Klik hier voor informatie en tickets.

De Aquarius wacht op toestemming om een EU-haven te mogen binnenvaren. Het schip bevindt zich ten westen van Malta dat, net als Italië, weigert het schip toe te laten. Aan boord zitten 141 asielzoekers. Ze zijn afgelopen vrijdag voor de kust van Libië opgepikt door de ngo’s Artsen zonder Grenzen en SOS Méditerranée.

Italië wil dat Britten verantwoordelijkheid nemen

De Italiaanse regering moet er niets van weten. De Aquarius fungeert als ‘taxidienst’ voor migranten en speelt mensensmokkelaars in de kaart, aldus Rome. Italië vindt dat de Britse regering verantwoordelijkheid moet nemen, aangezien de Aquarius vaart onder de vlag van Gibraltar, een Brits overzees gebied.

De Aquarius kwam in juni al in opspraak. Ook toen weigerden Italië en Malta om het schip te laten aanmeren in hun territoriale wateren. De ruim zeshonderd migranten mochten destijds uiteindelijk in de Spaanse havenstad Valencia van boord.

Vervolg van Operatie Sophia moet worden bepaald

Intussen is er geen beslissing gevallen over het vervolg van Operatie Sophia, de marine-operatie van de EU om mensensmokkel op de Middellandse Zee te bestrijden. De Italiaanse regering eiste eerder dat de uitvoerders van de operatie, met ondersteuning van het EU-grensbewakingsagentschap Frontex, zouden stoppen met het redden van immigranten en die in Italië van boord te laten gaan. Het land kreeg sinds 2015 op die manier zo’n 50.000 asielzoekers te verwerken.

Italië is ontevreden over de manier waarop de operatie wordt uitgevoerd. Er komen nog steeds immigranten via Italiaanse havens het land binnen. De afgelopen weken liet Italië nog schepen met opgepikte immigranten toe. Maar de eisen waren dat de ‘operationele regels’ van Operatie Sophia daarna zouden worden aangepast en Italië niet langer het enige land zou zijn waarnaartoe die schepen varen. De blauwdruk voor dat plan wordt binnen enkele weken verwacht.

De Italiaanse minister van Binnenlandse Zaken Matteo Salvini pleitte eerder voor een Europese aanpak die voorkomt dat immigranten het Afrikaanse continent verlaten. Lukt dat niet, dan moet de EU volgens hem schepen met asielzoekers terugsturen naar de haven waar ze vandaan komen.

Maar veel vluchtelingen reizen vanuit Libië naar het Europese vasteland. Vluchtelingen kunnen onder het internationaal recht niet worden teruggestuurd naar plaatsen waar ze mogelijk gevaar lopen. Zowel de Europese Unie als de Verenigde Naties beschouwen Libië als een onveilig land.

Salvini drong er vorige week op aan dat Libië van de lijst met onveilige landen wordt geschrapt. Hij wil dat asielzoekers naar dat land worden teruggestuurd om daar hun asielprocedure af te wachten.