NAVO-top: Spanning tussen Trump en EU loopt op

Donald Tusk, voorzitter van de Europese Raad, haalt aan de vooravond van een NAVO-bijeenkomst in Brussel opnieuw uit naar Donald Trump. De Amerikaanse president mag volgens hem wel wat meer waardering tonen voor zijn Europese bondgenoten. Trump noemt het op zijn beurt ‘oneerlijk’ dat zijn land veel meer militaire uitgaven doet dan de Europese landen: slechts vijf van de 29 NAVO-landen halen de norm.

‘Allereerst, beste Amerika, waardeer je bondgenoten, je hebt er immers niet zoveel,’ zei Tusk dinsdag in een toespraak voor de tweedaagse bijeenkomst tussen de Europese Unie (EU) en de NAVO, woensdag en donderdag. Daarmee verwees hij naar de importheffingen waarmee Trump goederen uit Europa belast, omdat de Amerikaanse president vindt dat zijn land jarenlang is benadeeld door heffingen van Europese landen. In mei sneerde Tusk ook al naar Trump: ‘Wie heeft nog vijanden nodig met dit soort vrienden?’ twitterde hij toen.

Tusk erkent gelijk Trump: ‘Europa moet meer uitgeven aan defensie’

Tusk uitte dinsdag ook kritiek op Europese landen: ‘Ten tweede, beste Europa, geef meer uit aan defensie, want iedereen respecteert een bondgenoot die goed is voorbereid en bewapend.’ Met die laatste opmerking erkende de Poolse voorzitter van de Europese Raad het gelijk van Trump, die het dinsdag op Twitter ‘heel oneerlijk naar de Amerikaanse belastingbetaler’ noemde dat ‘Amerika veel meer uitgeeft dan ieder ander land om ze te beschermen’. Vorig jaar eiste de Amerikaanse president ook al dat zijn NAVO-bondgenoten hun militaire uitgaven verhogen.

Dinsdag publiceerde de NAVO een overzicht van de uitgaven die leden doen aan defensie. De meeste gaven daar weliswaar meer aan uit sinds Trump hen daartoe aanspoorde, maar het overgrote merendeel haalt de doelstelling van 2 procent van het bruto binnenlands product (bbp) nog lang niet.

De militaire uitgaven van de 29 NAVO-landen

Slechts vijf landen halen NAVO-norm, Nederland onder het gemiddelde

Van de 29 NAVO-landen staat Nederland met een percentage van 1,35 procent van het bbp op de vijftiende plek. Dat is bovendien onder het gemiddelde van 1,47 procent dat de Europese NAVO-landen en Canada halen. De Verenigde Staten zijn nog altijd ruimschoots koploper met 3,5 procent, terwijl Spanje, België (beide 0,93) en Luxemburg (0,55) niet eens de helft van het gestelde doel halen. Slechts vijf landen halen de norm wel.

Toch vindt Tusk niet dat de Europese landen verzaken. ‘Geld is belangrijk, maar oprechte solidariteit is nog belangrijker,’ zei hij. ‘Over solidariteit gesproken, ik wil de uitingen van de Amerikaanse president weerspreken dat de VS in zijn eentje Europa beschermt tegen onze vijanden, en dat Amerika vrijwel alleen staat in zijn strijd,’ aldus Tusk.

Tusk verdedigt Europa: We zijn wel degelijk solidair met Amerika

Volgens hem toont de recente geschiedenis aan dat Europa wel degelijk solidair is. Zo haalt hij ‘de oproep tot solidariteit na 9/11‘ aan, evenals de Europese coalitie die samen met Amerika vocht in Afghanistan. ‘870 dappere Europese mannen en vrouwen offerden hun levens, onder wie 40 soldaten van mijn thuisland Polen.’ Ook gaf hij aan dat Europese landen gezamenlijk veel meer aan defensie uitgeven dan Rusland en China – die na de VS in absolute zin de hoogste militaire uitgaven doen – en dat dat investeringen zijn in ‘onze veiligheid, wat niet kan worden gezegd van Russische en Chinese uitgaven’.

Ten slotte maande Tusk Trump nog om voorzichtig te zijn als hij maandag de Russische president Vladimir Poetin ontmoet in de Finse hoofdstad Helsinki. ‘Het is altijd belangrijk om te weten: wie is je strategische vriend? En wie is je strategische vijand?’

Dreigen, draaien, succes: de methode Trump

Terwijl Amerika en Brussel steggelen, gaan de EU en de NAVO hun samenwerking verdiepen. Daartoe ondertekenden Tusk, voorzitter Jean-Claude Juncker van de Europese Commissie en NAVO-baas Jens Stoltenberg dinsdagmiddag een verklaring. De drie zetten hun handtekening om, behalve het versterken van militaire samenwerking, ook de handen ineen te slaan bij verdediging tegen cyberaanvallen, terrorisme en ‘desinformatie’ en het stoppen van mensensmokkel op de Middellandse Zee.

Stoltenberg bedankt Trump voor aanzwengelen discussie over defensie

Tijdens de bijbehorende persconferentie viel Stoltenberg Trump niet aan, maar bedankte hij voor het aanzwengelen van de discussie over extra defensie-uitgaven. Wel benadrukte de Noor dat Europa landen bij het verhogen van de militaire budgetten niet blindelings naar de pijpen van Amerika zal dansen. ‘De Europese landen verhogen hun uitgaven niet om president Trump tevreden te stellen. Ze doen dat omdat het in hun eigen belang is.’

Afgelopen weekeinde gingen ongeveer 1.400 mensen de straat op in Brussel om te protesteren tegen de komst van Trump. Met protestborden vol teksten als ‘Make Peace Great Again‘ en ‘Trump Not Welcome‘ maakten de deelnemers hun weerzin tegen onder Trumps immigratiebeleid en zijn defensie-eisen kenbaar. De Amerikaanse president had er weinig boodschap aan, en stapte vanochtend gewoon in het vliegtuig richting de Belgische hoofdstad.

Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!