Erdogan prijst Ronaldo: hoe voetballer wordt gebruikt in propagandastrijd

Hoewel Turkije ontbreekt op het WK voetbal in Rusland, heeft Recep Tayyip Erdogan wel degelijk een favoriet. Hij juicht voor Cristiano Ronaldo, maar niet alleen om zijn doelpunten. Ook de steun die de Portugese vedette aan de Palestijnen zou geven, kan op de goedkeuring van de Turkse president rekenen. Ronaldo wordt, net als zijn Argentijnse aartsrivaal Lionel Messi, al jaren ingezet voor de propagandastrijd in het Israëlisch-Palestijnse conflict.

In gesprek met Turkse jongeren, die Erdogan via sociale media live vragen konden stellen, prees de Turkse president Ronaldo, allereerst om zijn drie doelpunten tegen Spanje (3-3), vrijdag. ‘Zijn doelpunt vanuit een vrije trap is ongeëvenaard. Niet iedereen kan dat bereiken,’ schreef hij. Vervolgens haalde Erdogan ook het conflict in het Midden-Oosten erbij. ‘En zijn karakter en geloof – vooral wat betreft de Palestijnse zaak – zijn erg belangrijk. Daarom juich ik hem toe.’

‘Ronaldo is gevoelig persoon, die onderdrukte volkeren steunt’

Volgens het Turkse staatspersbureau Anadolu staat Ronaldo behalve vanwege zijn voetbalkwaliteiten ook bekend als een ‘gevoelig persoon, die zijn steun uitspreekt voor onderdrukte volken over de hele wereld’. Zo worden naast de Palestijnen ook Syrische kinderen en de vervolgde moslimminderheid Rohingya in Myanmar genoemd.

De uitlatingen van Erdogan en diens persbureau passen in een trend binnen de aanhoudende propagandastrijd tussen Israël en de Palestijnen. Daarvoor wordt Ronaldo, die samen met Messi wordt beschouwd als de beste voetballer ter wereld, veelvuldig ingezet. Hoewel hij zich zelden uitlaat over politiek, gaan op sociale media al jaren voorbeelden rond waaruit zou blijken dat hij de kant kiest van de Palestijnen.

‘Ronaldo weigert shirtruil met Israëlische spelers’

Na het kwalificatieduel tussen Israël-Portugal in 2013 doken op sociale media beelden op van Ronaldo die, nadat de wedstrijd is afgelopen, een speler met ontbloot bovenlijf en een Israëlisch shirt in zijn hand voorbijloopt. Pro-Palestijnse activisten zien dat als een bewijs dat de Portugese sterspeler de speler overslaat, omdat hij geen shirtruil met een speler uit Israël wil.

Sommigen claimen zelfs dat Ronaldo zou hebben gezegd geen shirts te willen ruilen met ‘moordenaars’, al heeft hij dat zelf nooit bevestigd. Bij nader inzien wordt ook duidelijk dat de speler die hij voorbijloopt zijn Portugese ploeggenoot João Moutinho is, die het Israëlische shirt in zijn hand heeft omdat hij dat net heeft geruild met een tegenstander.

‘Ronaldo maakte 1,5 miljoen euro over voor scholen in Gaza’

Veel media maakten in 2012 melding van een genereuze donatie die Ronaldo zou hebben gedaan aan scholenbouwprojecten in de Gazastrook. Zo zou hij zijn Gouden Schoen – de jaarlijkse prijs voor de Europese topscorer – dat jaar voor 1,5 miljoen euro hebben verkocht en het bedrag hebben geschonken aan Gaza.

Vermoedelijk werd het gerucht voor het eerst de wereld in gebracht door het Indonesische Tribun News. Onder meer het AD en The Washington Post schreven erover in artikelen over de vele liefdadigheidsprojecten van Ronaldo. Maar noch Ronaldo zelf noch zijn club Real Madrid, maakte er melding van. Zo blijft het de vraag of de donatie daadwerkelijk is gedaan.

Ronaldo ontmoette Palestijnse leiders, maar ook Shimon Peres

Een foto die vermoedelijk wel echt is, is onderstaande ontmoeting tussen Ronaldo en Palestijnse politici. Daarop draagt de Portugees ook een sjaal met ‘Palestine’ erop. Sommigen zien het als bewijs dat de voetballer sympathiseert met de Palestijnen, maar daar staat tegenover dat hij in 2013 ook op de foto ging met de inmiddels overleden Shimon Peres, oud-president van Israël.

Links: Ronaldo met Palestijnse politici, rechts Ronaldo met Shimon Peres. Foto’s: Twitter.

Een andere veelvuldig gedeelde foto stamt uit 2011, toen de selectie van Real Madrid op bezoek ging in het Spaanse plaatsje Lorca, dat was getroffen door een aardbeving, waarbij negen doden vielen. De voetbalclub speelde een benefietwedstrijd om geld op te halen voor de nabestaanden en de herbouw van het stadje. De spelers, onder wie Ronaldo, poseerden met de tekst ‘Todos con Lorca’ (We zijn allen bij Lorca), maar met fotoshop veranderden pro-Palestijnse-activisten de tekst in ‘Todos con Palestine’. De bewerkte foto doet veelvuldig de ronde op Twitter.

Messi ingezet voor Israëlische én Palestijnse propaganda

Ook Messi wordt geregeld gebruikt als propagandamiddel in het conflict. Tijdens een bezoek van zijn club FC Barcelona aan Jeruzalem in 2013 bracht hij een bezoek aan de Westmuur, beter bekend als de Klaagmuur. Daarbij droeg hij op zijn hoofd een keppeltje, wat door veel Israëliërs werd gezien als een steunbetuiging aan de Joodse staat. Ook ontmoette hij er de Israëlische premier Benjamin Netanyahu en zijn vrouw.

De meest recente controverse rond Messi en zijn ploeggenoten richt zich op een oefenduel tussen Israël en Argentinië, waarbij de Argentijnen zich op het laatste moment terugtrokken. Onder meer de BDS-beweging, die wereldwijd Israël boycot, zag het als een overwinning en prees Messi en zijn medespelers vanwege het ‘volgen van hun geweten’. Velen beweerden dat de Argentijnen thuis waren gebleven uit protest tegen de situatie van de Palestijnen in de Gazastrook.

Uiteindelijk bleek echter niet een boycot, maar terreurdreiging de ware reden dat het duel werd afgelast. Messi en zijn medespelers hadden volgens de Argentijnse voetbalbond doodsbedreigingen ontvangen, en voelden zich niet veilig genoeg om in Jeruzalem te spelen. De Israëlische minister Avigdor Lieberman, die dat besluit betreurde, deelde zaterdag een plaagstoot uit aan de Argentijnen, nadat Messi tegen IJsland (1-1) een strafschop had gemist: ‘In dat duel zagen we dat Messi de oefenwedstrijd tegen Israël goed had kunnen gebruiken.’