Mireille Knoll herdacht na zoveelste antisemitische moord

Woensdagavond gaan inwoners van de Franse hoofdstad Parijs de straat op om een herdenkingsmars te houden voor Mireille Knoll, de 85-jarige Joodse vrouw die vrijdag dood in haar appartement werd gevonden. Ze is vermoord. De politie gaat uit van een antisemitisch motief. De afgelopen jaren kwamen zulke anti-joodse moorden vaker voor in Frankrijk.

Mireille Knoll ontsnapte ternauwernood aan de gaskamers van Auschwitz, nadat ze zich in 1942 samen met haar moeder in het wielerstadion Vélodrome d’Hiver had moeten melden. Vanaf daar werden vrijwel alle Joden naar de vernietigingskampen vervoerd. Knolls moeder kon samen met haar dochter ontsnappen omdat ze in het bezit was van een Braziliaans paspoort.

Vrijdag vonden brandweermannen Mireille Knoll dood in haar afgebrande appartement in een Parijse buitenwijk. Ze bleek met messteken om het leven te zijn gebracht en in brand gestoken. Twee mannen zijn inmiddels gearresteerd, en de politie gaat uit van antisemitische motieven: volgens het Franse persbureau AFP gaat het om een ‘moord met voorbedachten rade op basis van de echte of veronderstelde religie van het slachtoffer’. Een van de twee verdachten is de buurman van Knoll, die ze al zou hebben gekend sinds hij een kind was. Ze zou al eerder aangifte van bedreiging door haar buurman hebben gedaan, maar de politie deed daar niets mee.

Mars om vermoorde Knoll te eren: ‘extreem-links en -rechts niet welkom’

CRIF, een koepel van liberale tot orthodox-joodse organisaties in Frankrijk, organiseert de ‘witte mars’ van woensdagavond om Knoll te eren. Onder anderen premier Edouard Philippe loopt mee. President Emmanuel Macron was eerder op woensdag aanwezig bij de begrafenis van Knoll.

Bij de mars zijn de politieke partijen La France insoumise (het Frankrijk dat zich niet onderwerpt) en Front National van Marine Le Pen, die zich respectievelijk aan de uiterste linker- en uiterste rechterkant van het politieke spectrum bevinden, niet welkom. ‘Het grote aantal antisemieten bij zowel extreem-links als extreem-rechts maakt dat de komst van deze partijen onacceptabel is,’ lichtte CRIF-voorzitter Francis Kalifat toe. Desondanks heeft Front National-leider Le Pen aangekondigd mee te lopen, samen met diverse partijgenoten. Mireille Knolls zoon Daniel vindt dat iedereen welkom moet zijn bij de mars, ongeacht politieke kleur.

Toenemende Jodenhaat in Frankrijk, erkent ook premier Philippe

De Franse Joodse gemeenschap, ongeveer 400.000 mensen, is gealarmeerd over het toenemende antisemitisme in Frankrijk. De voorbije maanden waren er in en om Parijs diverse antisemitische incidenten. Die passen in een trend van toenemende Jodenhaat in het land. De Franse premier Philippe luidde daarom vorige maand de noodklok.

In de Parijse voorstad Sarcelles werd eind januari een achtjarig joods jongetje mishandeld omdat hij een keppeltje droeg, twee weken nadat een meisje van vijftien in orthodox-joodse kledij in haar gezicht was gestoken. Kort daarvoor gingen twee koosjere winkels in Créteil in vlammen op, waarschijnlijk als gevolg van brandstichting. Dezelfde winkels waren twee weken eerder al beklad met hakenkruizen.

De afgelopen jaren werden talloze Joden het slachtoffer van gewelddadige aanvallen, in een aantal gevallen zelfs met dodelijke afloop. Een overzicht van antisemitische moorden in Frankrijk.

2006: Afrikaanse immigranten martelen en vermoorden Joodse man

In januari werd Ilan Halimi, een Joodse man van Marokkaanse afkomst, ontvoerd door een bende Afrikaanse immigranten, die zichzelf de Bende van Barbaren noemde. Zij martelden Halimi drie weken lang en eisten losgeld in de hoop honderdduizenden euro’s van de Joodse gemeenschap te ontvangen.

Lees deze glasheldere column van Afshin Ellian

De politie adviseerde dat niet te betalen, waarna Halimi een kleine maand later zwaargewond werd aangetroffen in de buurt van het spoor. Onderweg naar het ziekenhuis overleed het slachtoffer. Het brein achter de moord, Youssouf Fofana, werd opgepakt in Ivoorkust. Hij kreeg levenslang met een minimum van 22 jaar, de zwaarst mogelijke celstraf in Frankrijk.

2012: Leraar en drie kinderen vermoord op Joodse school

Mohammed Merah, een Fransman van Algerijnse afkomst uit Toulouse, viel in maart 2012 de Joodse school Ozar Hatorah aan. Uiteindelijk doodde Merah een leraar en zijn twee kinderen (3 en 6 jaar oud), evenals de 8-jarige zoon van het schoolhoofd. De dader, die naar eigen zeggen was gelieerd aan terreurgroep Al-Qa’ida, had eerder aangegeven dat hij ‘zijn broeders in Palestina’ wilde wreken door Joden in zijn thuisland aan te vallen. De politie schoot Merah enkele dagen later dood na een belegering van zo’n 30 uur van zijn appartement in Toulouse.

2015: Vier Joodse gijzelaars gedood in koosjere supermarkt

Op 9 januari 2015, twee dagen na de aanslag op de redactie van het satirische tijdschrift Charlie Hebdo in Parijs, gijzelde Amedy Coulibaly negentien mensen in een koosjere supermarkt in de Parijse voorstad Vincennes. Uiteindelijk vermoordde hij vier gijzelaars, allen van Joodse afkomst. Coulibaly, die Malinese wortels had, zwoer trouw aan terreurgroep Islamitische Staat. De politie maakte uiteindelijk een eind aan de gijzeling door de supermarkt binnen te stormen en de terrorist te doden.

2017: 65-jarige Joodse vrouw vermoord en van balkon gegooid

De meest recente aanval waaraan de moord op Mireille Knoll sterk doet denken, was in april 2017. De orthodox-joodse Sarah Halimi (65), een gepensioneerde lerares, werd om het leven gebracht door de Malinese immigrant Kobili Traoré. Hij brak in in Halimi’s appartement in Parijs, waar hij Koranverzen citeerde en de vrouw vermoordde. Daarna gooide hij haar van het balkon.

Traoré, die onder meer ‘Allahu Akbar’ en ‘Ik heb de demon vermoord’ riep, was naar eigen zeggen bezeten door een boze geest. Hij zit momenteel in een psychiatrische inrichting. De rechter heeft na tien maanden besloten dat het ging om een antisemitische aanval. Eerder waren Franse autoriteiten nog terughoudend om dat te erkennen, naar verluidt omdat ze de spanningen over immigratie niet verder wilden aanzwengelen in de aanloop naar de Franse verkiezingen van enkele weken later.

Lees ook: anti-Joods vandalisme in Amerika groeit explosief