SPD-leider Martin Schulz stopt met onmiddellijke ingang als partijvoorzitter. Dat heeft hij dinsdagavond gezegd in Berlijn na urenlang overleg met het partijbestuur.
Over zijn afscheid zei Schulz dat zijn partij vernieuwing nodig heeft, zowel in ideeën als personen.
Schulz wilde eigenlijk pas plaatsmaken voor zijn opvolger wanneer de leden van de SPD zich hadden uitgesproken over het nieuwe Duitse regeerakkoord. Als de sociaaldemocraten 4 maart instemmen met dat regeerakkoord is deelname aan de nieuwe coalitieregering van bondskanselier Angela Merkel een feit. Door het vertrek van Schulz wilde de partij een snelle machtswisseling bewerkstelligen.
Een dwarse SPD bedreigt nucleaire veiligheid van de EU, schrijft Arend Jan Boekestijn
Opvolger was allang op het oog
Want het SPD-bestuur heeft al veel langer een opvolger voor Schulz op het oog: fractieleider in de Bondsdag Andrea Nahles. De partijtop schoof haar eerder al unaniem naar voren als opvolger van Schulz in maart. Maar dat haar die functie ogenschijnlijk zo gemakkelijk werd toebedeeld wekte woede binnen de gelederen. Het idee om Nahles nu al als waarnemend bestuursvoorzitter aan te stellen viel dan ook niet in goede aarde. Onder andere uit de afdelingen Sleeswijk-Holstein, Berlijn en Saksen-Anhalt kwam veel weerstand en afgevaardigden eisten dat een van de zes vicevoorzitters de taken van Schulz voorlopig overnam. Uiteindelijk viel de eer ten deel aan een van hen: de burgemeester van Hamburg Olaf Scholz.
De verkiezing voor de vaste opvolger van Schulz zal plaatshebben tijdens de partijdag op 22 april in Wiesbaden. Tegen het besluit van de partijtop om Nahles nu al naar voren te schuiven is inmiddels zoveel weerstand ontstaan dat verscheidene gewesten al formeel bezwaar hebben gemaakt. Ook zou zich een uitdager van Nahles gemeld hebben: de burgemeester van het Duitse Flensburg Simone Lange.
Ministerpost leidde tot ruzie binnen de partij
Schulz stelde de 47-jarige Nahles vorige week voor als de nieuwe SPD-leider, die bij aanstelling de eerste vrouw in deze functie wordt. Zelf wilde Schulz graag minister van Buitenlandse Zaken worden in het zwart-rode kabinet van Merkel, maar onder grote druk verklaarde hij een paar dagen later af te zien van de post. Schulz’ populaire partijgenoot Sigmar Gabriel, die vooralsnog de ministerspost bekleedt sprak afkeurend over het gedraai en noemde het ‘een gebrek aan respect’. Schulz had na de verkiezingen stellig beloofd dat hij geen ministerpost zou gaan bekleden in Merkels nieuwe kabinet.
Om de onrust binnen de SPD te sussen hoopte het partijbestuur met een snelle wisseling van de wacht aan de top de rust te herstellen. Maar dinsdag lijkt de partij in een grotere chaos dan voorheen en komt ze bedrogen uit.
Ook bij Merkels achterban onvrede
Maandag probeerde secretaris-generaal Lars Klingbeil opnieuw de onrust onder de sociaal-democraten een halt toe te roepen. ‘Voor iedereen in de SPD moet het duidelijk zijn dat de tijd van het publieke personeelsdebat nu voorbij is,’ zei hij.
Nu Schulz zijn partij in totale chaos achterlaat komt het regeerakkoord tussen SPD en CDU/CSU op losse schroeven te staan. Want ook bij de christen-democraten klinkt gemor over de grote concessies die zij de SPD voor het regeerakkoord hebben gedaan. Zo krijgen de sociaal-democraten de belangrijke ministeries van Financiën en Buitenlandse Zaken toebedeeld. Belangrijke leden van Merkels partij hebben daar geen goed woord voor over en spreken van een ‘miserabel akkoord’.