De fiscus controleert veel bij de horeca, omdat dit bijna altijd wel iets oplevert. Bijvoorbeeld vrienden of familie die ‘toevallig’ even meehelpen in het restaurant, en contante betalingen buiten de boeken om. Er zijn blijkbaar zelfs kassaproducenten die standaard een ‘afroommodule’ meeleveren.
Meld u hier gratis aan voor de Elsevier Weekblad Belasting Update, de wekelijkse nieuwsbrief met het laatste fiscale nieuws, analyses, achtergronden en commentaren. Elke vrijdag in uw postvak.
Een Japans restaurant heeft op beide verdiepingen een kassa van het merk Yitong staan. De fiscus weet dat dit merk ook types levert met de mogelijkheid om de contante betalingen niet te registreren, een ‘afroommodule’.
De Belastingdienst houdt het restaurant vijf dagen in de gaten en telt hoeveel klanten er naar binnen gaan. Er zijn flinke verschillen tussen de tellingen van de Belastingdienst en de kassagegevens. Na een boekenonderzoek van anderhalve maand blijkt dat er, met hulp van het kassasysteem, op grote schaal omzet is verzwegen.
Geavanceerde afroommodule
Het Nederlands Forensisch Instituut (NFI) heeft uitgebreid onderzoek gedaan naar de betreffende kassasystemen van Yitong.
De afroommodule staat op een beveiligde usb-stick, die in de kassa kan worden gestoken. Er is veel moeite gedaan om de mogelijkheid tot belastingontduiking verborgen te houden bij een controle.
Op het eerste gezicht staat er op de stick alleen een (extra) back-up-programma, maar het afroomprogramma verschijnt na het invoeren van een aanvullende code.
Met het programma kunnen bestellingen die contant zijn betaald helemaal of deels worden verwijderd. Deze laatste mogelijkheid is ook handig bij afhaalbestellingen, want die zijn doorlopend genummerd en kunnen dus niet helemaal worden geschrapt.
Eenvijfde van de omzet niet opgegeven
Er kan niet meer worden achterhaald welke bestellingen (deels) zijn verwijderd, maar het kassasysteem registreert wel wanneer het programma is gebruikt. Maar deze registratie is niet meteen duidelijk, je moet weten waarop je moet letten.
De Belastingdienst weet door het NFI-onderzoek precies welke sporen de afroommodule achterlaat. Het programma maakt speciale bestanden aan die niet nodig zijn voor een ‘normaal’ gebruik van het kassasysteem. Deze bestanden hebben bewust een algemene benaming gekregen, bijvoorbeeld ‘colour.properties’. In het kassasysteem staan ook bepaalde codes, die alleen voorkomen bij het activeren van het programma.
Daarnaast is de manier waarop het kassasysteem is afgesloten een aanwijzing voor het afromen van omzet. Het is niet gebruikelijk om een back-up te maken voordat de kassa is afgesloten.
Uit het boekenonderzoek blijkt dat er ongeveer driehonderd keer contante omzet is verwijderd. De Belastingdienst heeft de verzwegen omzet geschat op 20 procent. Het is een zeer behoudende schatting, waarbij de fiscus er bijvoorbeeld van uitgaat dat het restaurant maar vijf dagen per week open was. Waarschijnlijk is er eerder 25 procent van de omzet verzwegen, maar de Belastingdienst kan dit onvoldoende onderbouwen.
Mede-eigenaar ontkomt niet aan de extra aanslagen
Het restaurant is sinds 2011 van een vader en zijn zoon. De zoon beweert dat hij de afroommodule zelf nooit heeft gebruikt, de vroegere eigenaar heeft de kassa’s aangeschaft.
Hof Den Bosch gelooft hier niets van. Uit de gegevens blijkt duidelijk dat de usb-stick honderden keren is gebruikt in 2011 en 2012. De kassa’s hebben een eigen back-up en de zoon heeft zelf verklaard dat hij slechts een paar keer per jaar een back-up maakt op de stick. Als de stick vrijwel niet is gebruikt voor de back-up van gegevens, dan moet de afroommogelijkheid intensief zijn gebruikt.
De Belastingdienst heeft het belastbaar inkomen van de zoon over 2011 en 2012 terecht verhoogd met bijna 159.000 euro. Hij krijgt ook boetes van 26.535 euro (2011) en 36.890 euro (2012) en moet duizenden euro’s rente betalen. Daarbij komt een navorderingsaanslag voor de Zorgverzekeringswet (Zvw), berekend over een bijdrage-inkomen van 33.427 euro.