Waarom de doodstraf steeds vaker uitblijft

12 juli 2017Leestijd: 3 minuten
Ter dood veroordeelde wordt naar dodencel begeleid. Foto: AFP

De laatste vijftien jaar is de steun voor de doodstraf onder de Amerikaanse bevolking sterk afgenomen, net als het aantal executies en terdoodveroordelingen. Ook het aantal  staten dat de straf heeft afgeschaft (achttien), groeit. In 2016 hadden er twintig executies plaats – minder dan ooit tevoren.

Hoewel alle getuigenverklaringen die tegen hem pleitten, waren herroepen, veranderde dat aanvankelijk niets aan de positie van de wegens moord veroordeelde Joseph Amrine in Missouri. Het was lente 2003. Hij bleef in de dodencel opgesloten en er werd een datum vastgesteld voor zijn executie.

De inhoud op deze pagina wordt momenteel geblokkeerd om jouw cookie-keuzes te respecteren. Klik hier om jouw cookie-voorkeuren aan te passen en de inhoud te bekijken.
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."

Tijdens de behandeling van zijn beroep enkele maanden eerder door het Hooggerechtshof van de staat Missouri zei de procureur-generaal dat het vonnis gehandhaafd moest blijven, zelfs als Amrine onschuldig mocht zijn.

Blinde wil

Wie bij het lezen van deze laatste zin zijn ogen  niet kan geloven, mag het nalezen in de St. Louis Post-Dispatch  van 30 juli 2003. Amrine werd die zomer in vrijheid gesteld. Hoeveel verder kun je als een bekwaam jurist – want dat is een procureur-generaal – afraken van het pad van een faire rechtsgang?

Het gaat hier immers niet over de schikking van een verkeersboete, maar om een kwestie van leven of dood. Deze uitzinnige uitspraak kwam waarschijnlijk voort uit de blinde wil van het Openbaar Ministerie om te winnen, maar daar is de blinddoek van vrouwe Justitia niet voor bedoeld.

Meer nieuws, elke dag in je inbox? Meld je aan voor American Dreamers 

Dat was veertien jaar geleden. Sindsdien is de steun voor de doodstraf onder de bevolking afgenomen, net als het aantal executies en veroordelingen tot de dood erop volgt. Ook het aantal  staten dat de straf heeft afgeschaft (achttien), groeit. In 2016 hadden er twintig executies plaats – minder dan ooit tevoren.

Ultieme straf

Die steun bedroeg vorige herfst volgens een studie van Pew Research Center 48 procent – het laagste percentage sinds 1971, toen Richard Nixon president was. Een ruime meerderheid (72 procent) van de Republikeinen wil aan de ultieme straf vasthouden, maar vindt daarbij slechts eenderde van de Democraten naast zich.

Er gaan steeds meer stemmen op om over te gaan op een systeem waar levenslange opsluiting zonder gratie in de plaats komt van de doodstraf. Daarbij kun je je afvragen of een man van 23 jaar die tot levenslang is veroordeeld voor een tweevoudige moord en verkrachting, niet de dood zou verkiezen boven zo lang als hij leeft een volstrekt doods bestaan leiden, zonder een sprankje hoop.

Macabere vergissing

En dan is er het spook van de gerechtelijke dwaling. Het bezwaar dat een mens geen ander mens ter dood mag brengen, heb ik niet. Wie een of meer van zijn medemensen heeft omgebracht, verliest zelf het recht om voort te leven. Maar dan wel onder één allesbepalende voorwaarde: dat het strafproces gegarandeerd  vlekkeloos is. En dat is het niet en kan het niet zijn.

Sinds 1973 zijn 144 ter dood veroordeelden de dans ontsprongen doordat tijdig aan het licht kwam dat er een macabere vergissing in het spel was geweest. Zo’n bericht krijg je liever bij je leven dan in de Hades.

In de moderne tijd is er geen onomstotelijk bewijs dat een veroordeelde per abuis ter dood is gebracht, al lijkt dat statistisch zeer waarschijnlijk. Dat zou namelijk betekenen dat elke vergissing er tijdig is uitgezeefd. Doden kunnen zelf niet meer om revisie vragen.

Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!