Gerrymandering: kwalijk schuiven met kiezers

26 oktober 2017Leestijd: 2 minuten
USA SUPREME COURT GERRYMANDERING

De staat Wisconsin wordt ervan beticht zich schuldig te hebben gemaakt aan cracking and packing. Binnenkort zal het Hooggerechtshof een arrest wijzen over deze materie, in de zaak Gill tegen Whitford.

Gerrymandering – het manipuleren met de grenzen van de kiesdistricten – is al bijna zo oud als de Amerikaanse republiek, en het is een kwalijke praktijk. Het ontleent zijn naam aan Elbridge Gerry (1744-1814), een gouverneur van Massachusetts die een zodanige herindeling van een kiesdistrict goedkeurde, dat de tekening van het district veel weg had van een salamander. Vandaar: Gerrymandering.

Binnenkort zal het Hooggerechtshof een arrest wijzen over deze materie, in de zaak Gill tegen Whitford.

Een zonde die door beide grote partijen wordt begaan

Gerrymandering gaat voornamelijk over het morrelen aan de grenzen van de kiesdistricten voor de vertegenwoordigende lichamen van de staten. Alleen al omdat dit dus een zaak van de staten is en niet van de federale overheid, is het Hooggerechtshof vaak huiverig geweest om zich in dit mijnenveld te begeven.
Gerrymandering is een zonde die door beide grote partijen wordt begaan. Alleen als het de spuigaten uitloopt, wordt er werk van gemaakt.

Het gaat in grote lijnen als volgt. Na de volkstelling die elk decennium wordt gehouden, mogen de staten de grenzen van de districten verleggen. Die wijziging wordt dan voorgelegd aan het deelstaatparlement. Het zal duidelijk zijn dat de partij die, na lange tijd runner-up te zijn geweest, als sterkste uit de laatste verkiezingen is gekomen, daarbij alle troeven in handen heeft. Zij heeft er ook belang bij die eerste positie waar mogelijk bij de volgende verkiezingen te consolideren.

Tegen de Amerikaanse Grondwet

Slechts Arizona en Californië leggen de taak van een eventuele herindeling in handen van een onafhankelijke commissie. In alle 48 andere staten wordt dit overgelaten aan lokale politici van de partij die in een bepaalde staat in de meerderheid is.

De zaak die nu voor het Hof dient, gaat over de indeling van de districten voor de Assemblée van Wisconsin, een staat waar Republikeinen en Democraten elkaar traditioneel in evenwicht houden.

Bij de eerste verkiezingen na de herindeling op grond van de census van 2010, wonnen de Republikeinen 69 van de 99 zetels in de Assemblée, terwijl zij maar 48,2 procent van de stemmen hadden gekregen. De lagere rechtbanken waren van oordeel dat deze praktijk indruiste tegen de Amerikaanse Grondwet.

‘Excessieve’ gang van zaken

De staat wordt beschuldigd van cracking and packing . Cracking verdeelt kiezers van een en dezelfde partij over verschillende districten en verdunt zo hun kracht. Packing pakt ze allemaal samen (de zwarten bijvoorbeeld) in één district zodat hun voting power (stemmacht) terugloopt in de aangrenzende districten.

Hoe de zaak Gill-Whitford afloopt, zal afhangen van opperrechter Anthony Kennedy, die al heeft laten doorschemeren de gang van zaken in Wisconsin ‘excessief te vinden.

Wilt u wekelijks het laatste nieuws over Amerika ontvangen? Meld u dan aan voor onze nieuwsbrief van American Dreamers!