Zakendoen zoals ‘The Donald’

Met zijn harde toon en impulsieve gedrag is vastgoed­ondernemer Trump een typische ‘antipoliticus’. Zijn Nederlandse collega’s kennen dit type wel.

Harry Mens (1947)

Makelaar in onroerend goed in Lisse en presentator van het televisieprogramma Business Class op RTL 7

Types als Donald Trump kom ik ook in het Nederlandse onroerendgoedcircuit geregeld tegen. Ik noem ze de bluffers. Met dit soort kan het twee kanten op: of ze stranden in faillissementen , of ze worden per ongeluk steenrijk. Trump behoort tot de tweede categorie.

‘De manier waarop hij zich nu in de politiek opstelt, heeft niet mijn sympathie. Ik vind het een tikje ordinair. Maar ik kan me goed voorstellen dat mensen op hem hebben gestemd. In de Verenigde Staten kun je maar kiezen tussen twee mensen, en het alternatief, Hillary Clinton, was nog drie keer erger.

‘Met zijn zakenmentaliteit is Trump een beetje een antipoliticus, maar aan de andere kant heeft hij wel het gevoel voor drama en komedie dat politici
eigen is. En dat is echt niet puur Amerikaans. Ik hoorde tijdens de verkiezingscampagne in Nederland wel zes mensen roepen dat ze minister-president wilden worden.

‘Ik ben wat argwanend over een succesvol verloop van zijn presidentschap. Ik vind Trump te impulsief. Dat kan een tijd goed gaan, maar je kunt er ook brokken mee maken. De wijze waarop hij Europa afserveert, getuigt niet van diplomatie. Ik voel mij daar toch te veel Europeaan voor.

‘Met zijn impulsieve acties tart hij iedereen. Zo wil hij een klimaat kweken waarin hij denkt onderhandelingen met een voorsprong op punten te kunnen ingaan. Dat zouden weleens strafpunten kunnen zijn. Laten we afwachten hoe het loopt. Ik heb in het leven geleerd dat de prijzen pas aan de finish worden uitgereikt.’

Hennie van der Most (1950)

Selfmade ondernemer in onder meer ijzer, horeca en pretparken. Koopt graag oude panden op om ze om te bouwen tot iets anders

‘Vooropgesteld: ik zit zelf niet in het vastgoed. Ik exploiteer en run horeca- en amusementsgelegen­heden in heel Nederland. Maar ik ken de vastgoedjongens van het type Donald Trump natuurlijk wel. Althans, ik kende ze, want in Nederland zie je ze de laatste jaren niet veel meer.

‘Ik herken mezelf op geen enkele manier in de manier van zakendoen van Trump, al verplaatsen we ons allebei graag per helikopter. Ik ben ondernemer en probeer van een project echt iets moois te maken, terwijl Trump toch meer van het type belegger is. Hij koopt vastgoed en speculeert op een toekomstige waardestijging.

‘Dit soort speculanten is veel meer met geld bezig dan een ondernemer. Voor hen is geld het einddoel, terwijl voor een ondernemer geld slechts een middel is om een doel te bereiken. Ik had dan ook graag gezien dat in het Witte Huis een echte ondernemer aan het roer was komen te staan.

‘Het is nog niet te zeggen hoe Trump het gaat doen. Hij schreeuwt wat, maar het is nog niet duidelijk wat hij écht gaat doen. Stabiel komt hij niet bepaald over. Nu komt de tijd van de grote beslissingen. En op sommige punten heeft hij natuurlijk gewoon gelijk. Kijk bijvoorbeeld naar de NAVO: het is niet meer dan redelijk om te verlangen dat iedereen mee­betaalt. Waarom zouden sommigen minder mogen betalen?

‘Die harde en geldbeluste mentaliteit kan verkeerd, maar ook goed uitpakken. Laten we hem voorlopig het voordeel van de twijfel geven. Trump is echt niet dom.’

Erik de Vlieger (1959)

Vastgoedondernemer met ­belangen in diverse vakantieparken in de Portugese ­Algarve. Fanatiek twitteraar

‘Vóór de crisis in 2008 liepen er honderden Donald Trumpjes in Nederland rond. Ik noem ze de Quote-vastgoedjongens: stuk voor stuk van die veredelde autoverkopers met een grote mond die hun zaak hadden verkocht en gingen bluffen met geld van de bank. In Nederland zie je die types nu veel minder, maar in Amerika is het anders. Daar kun je een paar keer failliet gaan, in Nederland krijg je na één keer bij de bank direct een streepje achter je naam.

‘De zakenmentaliteit van iemand als Trump is voor de politiek erg verfrissend. Neem de Joint Strike Fighter. Trump bekeek de casus en zei: “De JSF is te duur.” Die fabrikant schrok zich rot! Dat zijn ze namelijk niet gewend. Iemand als Barack Obama was natuurlijk gewoon een omhooggevallen ambtenaar die voor 3,7 miljard euro een nieuwe Air Force One bestelde. Obama heeft nog nooit de pijn van geld gevoeld, weet niet wat onderhandelen is, terwijl een ­zakenman altijd tot de laatste euro gaat. Ook hier zei Trump dus: “Dit wordt me te duur.”

‘Die zakelijkheid heeft hij ook op het wereld­toneel. Kijk naar China. De Chinezen zien Amerika alleen als factuuradres. Trump steekt daar een stokje voor. Rusland ziet hij als concurrent, maar soms is het beter om je concurrenten te vriend te houden. Ook daar zie je die simpele zakelijke mentaliteit.

‘Het grootste gevaar voor Trump is zijn impulsi­viteit. Ik zit soms met samengeknepen billen te kijken naar de domheid die hij op Twitter laat zien. Ik hoop dat hij een team van adviseurs om zich heen kan verzamelen die af en toe tegen hem zeggen: “Donald, denk hier nog even een nachtje over na.”’

Cor van Zadelhoff (1938)

Vastgoedondernemer. Oprichter van Zadelhoff Makelaars, dat in 1993 fuseerde met DTZ. Verkocht aandelen DTZ en runt nu beleggingsmaatschappij

‘Als ik het goed begrijp, gaat Donald Trump de Verenigde Staten leiden zoals hij zijn familiebedrijf leidt. Dat is slecht nieuws. De hoofdmoot van zijn bedrijven bestond uit onroerend goed, en daarmee is hij diverse keren flink op zijn gezicht gegaan. Neem het debacle in Atlantic City, waar Trump een hotel en casino failliet liet gaan. Dat toont aan dat hij veel te veel risico neemt met vreemd vermogen. Je kunt je voorstellen dat de schuldenlast van Amerika enorm zal toenemen als Trump dat als president ook zo doet.

‘Ik zou graag zien dat zich meer zakelijk denkende mannen en vrouwen in de politiek zouden manifesteren, ook in Nederland. Dat zou goed zijn voor de politiek. Maar Trump is geen echte ondernemer. Hij heeft in ons vak een ontzettend slechte reputatie opgebouwd.

‘Hij heeft zelf gezegd: als je een miljoen leent van de bank is het jouw probleem, maar als je een paar honderd miljoen leent, dan wordt het het probleem van de bank. Dát is de manier hoe hij een bedrijf runt. Gaat hij Amerika ook zo leiden? Waanzin.

‘Veel mensen denken ten onrechte dat Trump heel rijk is, maar dat is hij niet. Hij sjouwt een enorme schuldenlast mee. Ik noem dat niet succesvol ondernemen. Gelukkig zien we extreme gevallen als Trump niet veel meer in het vastgoed. Hij is echt een uitzondering.

‘Toch is er wel een kans dat hij het goed gaat doen. De sleutel zit in het team dat hij om zich heen verzamelt. Als hij goede adviseurs krijgt naar wie hij luistert, en, misschien nog belangrijker, als hij leert van zijn fouten, dan kan hij er best wat van maken.’

Jos van de Mortel (1959)

Vastgoedondernemer in Amsterdam, maar ook actief in het zuiden van het land. Verhuurde panden aan V&D

‘Wat Trump als president gaat doen, is mij volkomen onduidelijk. Voorlopig zie ik niet veel verschil met ­Barack Obama. Die ging wel naar dat grappenmakersdiner, maar toen werden er ook bommen op Syrië gegooid, en toen waren er ook grenscontroles en strenge migratieregels. Het is een beetje raar om die twee nu als tegenpolen neer te zetten.

‘Je kunt veel over hem zeggen, maar Trump durft wel. Hij trekt zich weinig van zijn omgeving aan. Die casinostad in Atlanta City liep uit op een mislukking, maar hij durfde het wel. Kennelijk kun je daar zelfs president mee worden.

‘Vastgoedboeren die president willen worden? Die hebben we in Nederland niet. Hier blijft men het liefst in de luwte. Banken vinden het ook niet leuk als we met de pers praten. Het is ook iets Nederlands: doe maar gewoon, dan doe je al gek genoeg.

‘In Amerika functioneren de banken anders, je kunt vaak failliet gaan. Hoe meer schulden je hebt, hoe meer je gedaan kunt krijgen. In Nederland kun je maar beter weinig schuld hebben, want anders ben je een te groot risico en willen ze van je af.

‘Zakendoen zoals Trump is in Nederland volstrekt onmogelijk. Er zijn zoveel strenge financierings- en accountacyregels. Voor de crisis was dat wel anders. Toen mocht je meer en kwam je niet meteen negatief in de krant als je iets verkeerd had gedaan. Als je in Nederland boven het maaiveld uitsteekt als vastgoedman, word je al gauw weggezet als speculant.

‘Of ik met Trump te vergelijken ben? Ik ben maar een kleine jongen. Ik heb geen eigen helikopter, ik rijd in een Seat Ibiza.’