De overheid en ICT-projecten gaan niet goed samen. Er mislukken aan de lopende band ICT-projecten of ze kosten een stuk meer dan van tevoren werd begroot. Hoe kan het steeds misgaan?
De mislukkingen kosten ons jaarlijkse miljarden euro’s. Een commissie onder leiding van Tweede Kamerlid Ton Elias (VVD) deed onderzoek naar de flaters van de rijksoverheid op het gebied van ICT. Dit zijn de belangrijkste bevindingen.
1. Enthousiasme
Volgens de commissie heerst er vaak een ‘ongebreideld enthousiasme’ onder Haagse politici over de mogelijkheden van informatiserings- en communicatietechnologie.
De Tweede Kamer ziet ICT als een oplossing voor veel vraagstukken, of ziet bij nieuw beleid niet in dat er ICT aan te pas moet komen. De technologie hiervoor moet vaak nog worden ontwikkeld.
2. Haalbaar
Ministers die toezeggen dat zij beleid zullen uitvoeren, weten vaak niet wat er technisch haalbaar is. De ministeries gaan aan de slag om toezeggingen aan het parlement na te komen. Ambtenaren spreken de politieke leiding niet tegen en geven niet aan dat een project technisch niet haalbaar is.
Hierdoor bereiken kritische geluiden de minister niet.
3. Onduidelijkheid
Als een departement begint aan de aanbesteding, zijn de doelen en de kosten vaak niet helder. Kennis op het gebied van ICT op de ministeries is gebrekkig, ook omdat ICT-jargon lastig te begrijpen is voor leken.
Ambtenaren vragen volgens ICT-bedrijven vaak dingen die onmogelijk zijn, zoals ‘een auto zonder stuur’.
4. ICT-leveranciers
Ook zij dragen bij aan het mislukken van projecten. ICT-bedrijven zijn beter op de hoogte van wat wel en niet kan, maar steken hun hakken niet in het zand omdat ze bang zijn dat ze opdrachten mislopen. Ze maken ook begrotingen en planningen die niet haalbaar zijn, waardoor er later extra geld naar een project moet.
ICT-ondernemer René Veldwijk geeft in het AD nog een belangrijk advies. ‘Trek op tijd de stekker uit zich voortslepende projecten, of grijp hard in.’