Nederland heeft de handen vol aan de gevaren aan de rand van Europa en moet ophouden de hele wereld te willen redden. Aldus een zelfkritische Frans Timmermans. Jammer dat hij uitgerekend nu weggaat.
Frans Timmermans is onderweg naar Brussel, maar voorlopig is hij nog minister van Buitenlandse Zaken van Nederland. In die hoedanigheid deed de PvdA’er gisteravond bij zijn Elsevier/H.J. Schoo-lezing opmerkelijke uitspraken. Timmermans wil dat Nederland zich niet meer druk maakt over de hele wereld, maar zich beveiligt tegen de gevaren aan de randen van Europa.
Dat is een ander geluid dan de Nederlandse diplomatie – en de PvdA – doorgaans laat horen. Buitenlandse politiek moest onbaatzuchtig zijn – vandaar ook dat Nederland koploper wilde zijn met ontwikkelingshulp.
Internationale rechtsorde
Rond de eeuwwisseling werd door het paarse kabinet van PvdA, VVD en D66 nog aan de Grondwet toegevoegd, dat de Nederlandse krijgsmacht – wereldwijd – ‘de internationale rechtsorde niet alleen moest bevorderen, maar ook moest handhaven. Dat pretenderen de Verenigde Naties niet eens.
Timmermans zegt nu dat ‘de Nederlandse politiek zich zal moeten bevrijden van de wens een holistisch buitenlands beleid te voeren’. Nederland zal scherper moeten kiezen. ‘Onze onmiddellijke omgeving verdient onze onmiddellijke en onverdeelde aandacht. De prioriteit van ons veiligheidsbeleid en onze diplomatieke inspanningen ligt aan de oostelijke en zuidelijke flanken van de Europese Unie’.
Hij wil dat Nederlands zich minder laat ‘afleiden door gebeurtenissen elders waar wij beperkte invloed op hebben en die ons beperkt raken’.
Megalomaan
Timmermans deinsde er nog voor terug om precies te worden. Maar het is helder dat als Nederland kiest voor ‘Realpolitik’ en veiligheid voor Nederland, het wereldwijd exporteren en bevechten van ‘de internationale rechtsorde’ moeten worden geschrapt. Dat Grondwetsartikel moet als megalomaan idee uit een naïeve tijd de prullenmand in.
Het is dus jammer dat Timmermans naar Brussel vertrekt, net nu hij ervan doordrongen raakt dat Nederland moet afstappen van de naïviteit, zoals hij gisteravond zei. Timmermans zou nu juist moeten blijven, om vanuit Den Haag zijn H.J. Schoo-lezing uit te voeren.
Of Timmermans, behept met een persoonlijke manifestatiedrang, wel geschikt is om als assistent van Jean-Claude Juncker de eurocommissarissen te bestieren is toch al twijfelachtig. Alle kans dat Timmermans in wespennest Brussel gaat verpieteren. Het zou zowel in zijn eigen belang als in het Nederlandse belang zijn als hij zijn Brusselse baan laat lopen.