Mag een moordenaar zelf op ‘menswaardige wijze’ sterven?

18 september 2014Leestijd: 2 minuten

De geesteszieke Frank van Den Bleeken verkrachtte en vermoordde 26 jaar geleden op brute wijze een negentienjarig meisje. Zelf mag hij nu wel op menselijke wijze sterven. Zijn euthanasieverzoek werd onlangs goedgekeurd.

Van den Bleeken kan niet langer leven met zijn dwangmatige seksstoornis. De zedendelinquent zit een levenslange celstraf uit voor de moord en verkrachting van de 19-jarige Christiane Remacle in 1988.

Ondraaglijk lijden

In 2011 werd een euthanasieverzoek nog afgewezen door de Belgische Euthanasiecommissie. Maar drie onafhankelijke artsen hebben nu vastgesteld dat Van Den Bleeken ‘ondraaglijk psychisch lijdt’ en dat zijn verzoek om te sterven aan alle wettelijke eisen voldoet.

De gedetineerde zal onder begeleiding naar een ziekenhuis worden gebracht waar hij afscheid kan nemen van familie en vrienden om vervolgens op menswaardige wijze te sterven.

Geen afscheid

De ouders van de 19-jarige Christiane Remacle hadden op oudejaarsavond in 1988 niet de kans om voorgoed afscheid te nemen van hun dochter toen ze ging dansen in discotheek Fauna in Schilde.

Van Den Bleeken verkrachtte en wurgde het meisje in de bosjes omdat ze weigerde met hem seks te hebben. Is het gerechtvaardigd dat de zedendelinquent, die zichzelf een gevaar voor de samenleving noemt, wel over zijn eigen dood mag beslissen?

Recht voor iedereen

‘Deze man is al gestraft voor zijn misdaden, die vreselijk zijn,’ zegt Theo Boer die als hoogleraar Ethiek van de Zorg is verbonden aan de Theologische Universiteit van Kampen. ‘Als het vragen om euthanasie een recht is, dan uiteraard ook voor hem,’ vindt Boer.

Maar volgens de professor zijn in dit geval lang niet alle mogelijkheden uitgeput om Van Den Bleeken op een andere manier te helpen. ‘De ‘tbs’ kliniek (het verdient die naam niet) waar deze meneer verblijft, heeft één psychiater op 400 tbs’ers. Dat is zoiets als één huisarts in heel Utrecht. Geen wonder dat deze man dood wil. Maar eigenlijk wil hij: opgesloten blijven én psychiatrische hulp. Dat België dat niet levert, is een moreel affront.’

Andere opties

Palliatief arts Wim Distelmans wees in 2010 het euthanasieverzoek van Van Den Bleeken nog af. ‘Omdat ik vond dat niet alle therapeutische opties, waartoe ook palliatieve opvang behoort, waren afgevinkt,’ zegt de arts daar nu over.

Van Den Bleeken had immers kunnen worden behandeld in de Nederlandse Pompekliniek, maar Belgische justitie liet dat niet toe.

Lijden

Er waren dus andere mogelijkheden voor Van Den Bleeken. In de basis is een euthanasieverzoek wegens psychisch lijden voor een gedetineerde ook een vreemd fenomeen.

‘Lijden’ hoort immers bij de gevangenisstraf. Een euthanasiepatiënt moet kunnen aantonen dat hij in een uitzichtloze situatie verkeert. Een levenslange celstraf is inderdaad niet heel hoopvol. Maar is dat genoeg om euthanasie aan te mogen vragen? Moordenaar Van Den Bleek wordt in ieder geval uit zijn lijden verlost.