Is er een verband tussen antidepressiva en agressiviteit?

31 augustus 2014Leestijd: 2 minuten

Het Nederlandse Bijwerkingen Centrum Lareb wil onderzoeken of mensen met een bepaalde genetische afwijking agressief worden van antidepressiva. Een verstandige zaak want het aantal personen dat antidepressiva krijgt in Nederland neemt toe.

Als er een verband bestaat tussen agressiviteit en antidepressiva kan dit verregaande gevolgen hebben voor de rechtspraak.

‘Ik denk dat er verstandig aan wordt gedaan om zaken waarin medicatie een rol heeft gespeeld weer tegen het licht te houden,’ zegt strafrechtadvocaat Geert-Jan van Oosten zondag in KRO-programma Brandpunt.

Motief

Volgens het televisieprogramma zijn er in Nederland zeker tien zaken bekend van zware delicten zoals moord en doodslag die werden gepleegd zonder duidelijk motief. De daders hadden dezelfde DNA-afwijking en slikten antidepressiva.

In 2011 kregen 330.000 mannen en 630.000 vrouwen antidepressiva vergoed vanuit de basisverzekering en die aantallen nemen toe. In 2012 steeg het aantal personen dat antidepressiva slikte met 2,9 procent.

Antidepressiva worden vooral voorgeschreven aan Nederlanders met een lage opleiding, eenpersoonshuishoudens en werklozen, blijkt uit cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek.

Lareb voert het onderzoek uit samen met de Erasmus Universiteit in Rotterdam. De universiteit vond dit jaar aanwijzingen dat sommige patiënten met een bepaalde genetische afwijking minder goed reageren op antidepressiva.

Bijsluiter

Het bijwerkingencentrum adviseerde in februari al dat agressiviteit ook als bijwerking komt te staan op de bijsluiter van antidepressiva. Lareb kreeg de afgelopen jaren 88 meldingen binnen over agressiviteit in combinatie met een antidepressivum.

Zo was er een melding van een 33-jarige man die na het slikken van 50 milligram Sertraline een poging heeft gedaan om zijn vriendin en hun twee jaar oude zoon te doden. Ook was er een twintigjarige man die na het slikken van 40 milligram citalopram zo agressief werd dat het levensbedreigende situaties opleverde voor het ziekenhuispersoneel.

Hoogleraar farmacogenetica Ron van Schaik van het Erasmus MC zei in maart dat huisartsen en psychiaters eerst DNA-onderzoek zouden moeten doen voor zij een antidepressivum  voorschrijven. Het bewustzijn hierover onder artsen en psychiaters neemt volgens Van Schaik al toe.

Moord

In april werd Ids H. (49) veroordeeld tot 24 jaar gevangenisstraf voor moord en twee pogingen tot moord. In 2008 schoot hij zijn ex-vriendin en haar nieuwe vriend neer. Daarna reed hij naar het huis van een vriendin die hij verantwoordelijk hield voor de breuk tussen hem en zijn vriendin. Deze vrouw schoot H. dood.

Zijn advocaat liet onderzoek doen naar de effecten van het antidepressivum paroxetine dat H. slikte tijdens de moord. Daaruit bleek dat het middel invloed heeft gehad op de psychische staat waarin H. op het moment van de moord verkeerde. De rechter ging hier niet in mee.

De raadsvrouw sprak toen van meer incidenten waarbij antidepressiva een rol hebben gespeeld. Ze doelde daarbij onder meer op de dubbele moord in Baflo.