Ayaan Hirsi Ali bepleit reformatie en komt met een precies recept

01 april 2015Leestijd: 2 minuten
'Paco Campos/EPA/ANP'

De voormalige moslima Ayaan Hirsi Ali schrijft helder, betoogt, onderbouwt en doceert. ‘Ketters’ is een leerzaam tijdsdocument dat stof biedt tot debat.

Toen Ayaan Hirsi Ali uitgroeide tot bekend anti-islam activist had niemand het nog over Islamitische Staat (IS), laat staan over jongeren die naar het kalifaat afreisden. Progressieve intellectuelen en feministen steunden haar amper in haar strijd tegen de onderdrukking van de islamitische vrouw. De islam stond immers voor vrede.

Het ongeloof over die houding van ‘zij die zichzelf liberaal noemen’ klinkt door in haar nieuwste boek. Hirsi Ali snapt niet hoe intellectuelen ‘gemene zaak maken met de krachten in de wereld die juist voor de minderheden en de westerse levenswijze de grootste bedreiging vormen’.

Fatwa

De Somalische die als asielzoeker naar Nederland kwam, in 2004 met Theo van Gogh de film Submission maakte, Kamerlid was voor de VVD, in 2006 naar Amerika vertrok en nog altijd met de dood wordt bedreigd, is een afvallige moslima. In haar nieuwste boek beschrijft ze hoe ze als gelovig meisje de fatwa tegen Salman Rushdie steunde.

Had IS toen al bestaan, dan was ze vast ook naar het front gegaan, erkent de vrouw die later de vrijheid in het Westen omarmde en bekering opperde van moslims tot het christendom.

Nu bepleit ze reformatie van de islam. Ze put hoop uit de Arabische opstanden die draagvlak voor verandering hebben blootgelegd. Ze roept op tot steun aan dissidenten precies zoals dat in de tijd van het communisme gebeurde.

Hirsi Ali heeft een precies plan: vijf leerstellingen moeten worden hervormd of afgeschaft, zoals de letterlijke interpretatie van de Koran, de investering in het leven na de dood in plaats van het leven voor de dood, de sharia (islamitische rechtsleer) en het gebod tot het voeren van de jihad.

Zomerkamp

Actie is niet alleen nodig omdat de extremistische islam de wereldvrede bedreigt, maar ook omdat jongeren beklemd raken tussen de radicale islam en de moderniteit en zo in de armen van IS worden gedreven: ‘Voor jonge mensen is de jihad een soort reusachtige selfie.’ En: ‘Op social media wordt de jihad voorgesteld als een zomerkamp.’

De schrijver toont aan de hand van de geschiedenis en de actualiteit vol geweldsincidenten hoe moslims eerder meer dan minder gaan leven volgens Mohammeds leer uit de zevende eeuw. Hervorming moet verzoening met het heden brengen.

Hirsi Ali schrijft helder, betoogt, onderbouwt en doceert. Ze springt van de islam naar christen- en jodendom, oordeelt niet, verhaalt over christofobie, over de drijfveren van zelfmoordterroristen en over de hervormers op wie ze haar hoop richt. Een leerzaam tijdsdocument dat stof biedt tot debat.

Elsevier nummer 14, 4 april 2015